‘320.000 nieuwe virussen in zoogdieren’

kijkmagazine

04 september 2013 09:00

Vliegende vos

Hoeveel onontdekte virussoorten huizen er in zoogdieren wereldwijd? Zo’n 320.000 stuks, schat een team van virologen.

Virussen die leven in zoogdieren kunnen enorm veel problemen opleveren voor de mens. Denk aan HIV of ebola. Het lijkt daarom een goed idee om zoveel mogelijk ‘zoogdiervirussen’ onder de loep te nemen vóórdat ze naar ons overspringen en een pandemie veroorzaken. En volgens viroloog Simon Anthony en collega’s is dat nog best te doen, want het aantal te onderzoeken virussen valt relatief mee.

1900 monsters

Anthony en zijn team concluderen dat op basis van onderzoek dat ze deden naar één soort, de vliegende vos of Indische reuzenkalong. Van deze vliegende hond verzamelden ze zo’n 1900 urine-, speeksel- en poepmonsters – een gigantisch karwei waar ze zo’n vijf jaar mee bezig waren. Op basis van deze monsters bepaalden ze dat er circa 58 verschillende virussen voorkomen in vliegende vossen – waarvan er rond de vijftig tot nog toe onbekend waren.

Zouden andere zoogdiersoorten een zelfde diversiteit aan virussen in zich herbergen, dan zou dat neerkomen op in totaal zo’n 320.000 nieuwe virussen. Dat klinkt als een flink getal, maar de meeste virologen rekenden op een veel groter aantal. Enkele honderdduizenden virussen zijn nog wel grotendeels in kaart te brengen – als je een zo’n tien jaar de tijd hebt en er een miljard euro aan mag besteden. (En dat is een schijntje, als je daarmee ook maar één ziekte à la HIV of SARS in de kiem zou kunnen smoren.)

Niet representatief?

Wel moeten we het getal 320.000 met een korrel zout nemen. Het is namelijk allesbehalve zeker dat de vliegende vos qua aantal verschillende virussen representatief is voor andere zoogdieren. Maar die kanttekening kan wel goed in ons voordeel uitpakken. Het kan heel goed zo zijn dat vliegende vossen bovengemiddeld veel verschillende virussen in hun lijf hebben, omdat ze heel dicht bij elkaar leven en grote afstanden overbruggen. In dat geval zouden er in totaal weleens een stuk minder dan 320.000 zoogdiervirussen kunnen zijn – en dus een stuk minder potentiële pandemieën afkomstig uit de dierenwereld.

Bronnen: mBio, The Scientist, BBC News

Beeld: Fritz Geller-Grimm/CC BY-SA 2.5