Een deeltjesversneller die twee tot vier keer zo groot is als de LHC: dat is wat China op relatief korte termijn wil gaan bouwen.

Over vijf tot tien jaar wil China beginnen met de bouw van een nieuwe deeltjesversneller, zo meldt de door de overheid gecontroleerde krant China Daily. Deze “super giant particle collider” zou twee tot vier keer zo groot in omtrek moeten worden als de LHC van CERN bij Genève, momenteel ‘s werelds grootste deeltjesversneller. We hebben het dan over een cirkelvormige tunnel van maar liefst 50 tot 100 kilometer lang.

Twee fases

In eerste instantie zal de Chinese versneller vooral zoveel mogelijk exemplaren moeten produceren van het in 2012 ontdekte higgsdeeltje. In deze fase heet de machine de Circular Electron Positron Collider en laat hij, zoals de naam al zegt, elektronen en positronen (de antideeltjes van elektronen) op elkaar knallen.

Vanaf 2040 treedt dan de tweede fase van het project in werking: de Super Proton-Proton Collider. In deze periode zullen, net als in de LHC, protonen op elkaar botsen – maar dan met een zeven keer zo hoge energie.

Ambitieuze plannen

Stan Bentvelsen, directeur van het Nederlandse instituut voor deeltjesonderzoek Nikhef, zegt dat het Chinese voornemen de boel internationaal flink kan opschudden. Er zijn namelijk plannen in de maak om een 30 tot 50 kilometer lange, rechte versneller te bouwen, waarschijnlijk in Japan, terwijl onder andere op CERN wordt nagedacht over een cirkelvormige versneller met een omtrek van 100 kilometer. Als de Chinezen in hun opzet slagen, is het de vraag of deze machines er nog gaan komen. Bentvelsen: “Allemaal bouwen lijkt me overdreven.”

Wel zijn de Chinese plannen behoorlijk ambitieus, stelt Bentvelsen. “Een tunnel graven is één ding; er vervolgens een technologisch hoogwaardige versneller in bouwen is een uitdaging van een heel andere orde. Daar zullen ze een boel expertise voor nodig hebben.” Expertise die ze voor een belangrijk deel over de grens zullen moeten zoeken – waardoor de versneller uiteindelijk toch geen puur Chinees feestje zal zijn.

Eind volgend jaar hoort het definitieve conceptontwerp van de Chinese versneller af te zijn.

Lees meer over de Europese plannen voor een 100 kilometer lange deeltjesversneller in het artikel ‘Hoeveel sneller kan een deeltjesversneller?’ in KIJK 8/2015. Ook te lezen via Blendle!

Bronnen: China Daily, Science Alert, International Business Times

Beeld: CERN