Genetisch gezien is het ebolavirus sinds zijn ontdekking niet gevaarlijker geworden voor de mens, concludeert een team van Britse biologen.

Het ebolavirus heeft tijdens de huidige epidemie meer dan 10.000 slachtoffers gemaakt. Komt dat doordat het virus zich steeds beter aanpast aan de mens? Gelukkig lijkt dat niet het geval te zijn, stellen Britse wetenschappers onder leiding van David Robertson en Simon Lovell (Universiteit van Manchester). Maar wat niet is, kan nog komen.

Hiv-computermethodes

Eerder constateerden wetenschappers dat de ebolavirussen die mensen hadden besmet genetisch gezien behoorlijk van elkaar verschillen. Dat zou kunnen betekenen dat het virus op zo’n manier aan het muteren is dat het steeds gevaarlijker voor ons wordt.

Om die mogelijkheid te bekijken, bestudeerde het team van Robertson en Lovell gegevens van elke ebola-uitbraak sinds de ziekte in 1976 voor het eerst werd herkend. Daarbij maakten ze gebruik van computermethodes die werden ontwikkeld om veranderingen op te sporen in hiv, het virus dat aids veroorzaakt.

Tot hun verrassing ontdekten de onderzoekers dat het ebolavirus weliswaar muteert, maar niet op zo’n manier dat het de afgelopen vier decennia krachtiger is geworden. Het virus is trouwens ook niet minder krachtig geworden, melden Robertson, Lovell en collega’s. En dat is eveneens van belang, want een minder krachtig ebolavirus kan uiteindelijk meer slachtoffers maken doordat mensen minder snel doorhebben dat ze ziek zijn en dus langer doorgaan met het besmetten van anderen.

Menselijke factoren

Maar als het virus wat dodelijkheid betreft hetzelfde is gebleven… waardoor zijn er dan nu zoveel slachtoffers te betreuren in Afrika? “Het grote verschil tussen de uitbraak van 2014 en eerdere uitbraken is dat de infecties deze keer plaatsvonden in vrij dicht bevolkte gebieden, in combinatie met slechte gezondheidsinstellingen”, schrijven de onderzoekers in het wetenschappelijke tijdschrift Virology.

Oftewel: de omvang van de huidige epidemie is dus te wijten aan menselijke factoren, niet aan een snelle, genetische aanpassing van het virus aan zijn gastheer. Maar, zo waarschuwen Robertson en Lovell aan het eind van hun artikel: “Toekomstige veranderingen zijn wel mogelijk. Het blijft dus belangrijk om de evolutie van het virus in de gaten te houden.”

Meer weten over ebola? Lees hoe het virus te werk gaat, welke versies ervan zijn, en hoe de ziekte een grote mazelenuitbraak tot gevolg kan hebben.

Bronnen: Virology, University of Manchester via EurekAlert!

Beeld: PHIL