Hoe spot je een buitenaardse nanoramp?

kijkmagazine

21 augustus 2015 16:00

Grey goo

Stel dat een beschaving op een verre planeet te maken krijgt met ‘grey goo’. Hoe zouden we dat dan kunnen zien vanaf de aarde?

Nadat we eerder deze week zochten naar buitenaardse beschavingen die zichzelf hebben uitgeroeid door middel van een kernoorlog of biologische wapens, duiken we vandaag op een wat buitenissiger scenario: stel dat de aliens zijn getroffen door een plaag van zichzelf replicerende nanorobotjes. Kunnen we dat dan vanaf de aarde constateren, als een soort morbide variant op SETI, de zoektocht naar buitenaardse intelligentie?

Grijze smurrie

De naam van dit rampscenario klinkt als iets uit een foute sciencefictionfilm uit de jaren vijftig: grey goo. Maar de kreet komt toch echt uit de koker van serieuze nanowetenschappers zoals Eric Drexler. Het idee erachter: een verzameling minuscule nanorobotjes die van alles wat ze maar te pakken kunnen krijgen nieuwe, soortgelijke nanorobotjes maken. Uiteindelijk ontstaat zo een grijze smurrie van kleine, identieke robotjes op het oppervlak van je planeet.

Dit soort robotjes zouden dan kunnen zijn ontwikkeld door techneuten die hun plannen niet al te goed hebben doorgedacht. Maar het kan natuurlijk ook dat de een of andere onverlaat heeft besloten het principe in te zetten als massavernietigingswapen.

Verdwijnende schaduwen

Hoe dan ook: we nemen aan dat een buitenaardse beschaving het slachtoffer is geworden van grey goo. Levert dat dan voor ons zichtbare effecten op? Ja, stellen de Britse astronomen Adam Stevens, Duncan Forgan en Jack O’Malley James. “Planeetoppervlaktes die bestaan uit een grote hoeveelheid kleine, op elkaar gepakte elementen zullen behoorlijk wat schaduw hebben.” Als zo’n planeet dan vanaf de aarde gezien vervolgens achter zijn ster beweegt, zullen die schaduwen gaandeweg minder worden, wat de planeet zelf helderder maakt. (Dat wil zeggen: tot het moment dat hij door de ster wordt afgedekt.)

Toegegeven: de mogelijkheid dat aliens het onderspit delven door een grey-goo-scenario klinkt wat minder aannemelijk dan dat ze te maken krijgen met een wereldwijde kernoorlog of genetisch gemodificeerd killervirus. Maar er kleeft wel een groot voordeel aan – tenminste, voor aardbewoners die bewijs willen zien van een buitenaardse beschaving die zichzelf heeft vernietigd. Volgens schattingen duurt het namelijk duizenden jaren voordat de smurrie is afgevoerd naar de oceaanbodem. Dat geeft ons behoorlijk wat tijd om het verschijnsel waar te nemen – en dus zullen we makkelijker een grey-goo-planeet kunnen spotten dan eentje die te maken heeft gehad met een fatale hoeveelheid kern- of biologische wapens.

Bron: ArXiv.org