Volgens Amerikaanse wetenschappers zal er deze eeuw 50 procent meer bliksem zijn ten gevolge van de klimaatverandering.
Als het warmer wordt op aarde, bliksemt het dan ook vaker? Geen onbelangrijke vraag, al was het maar omdat bliksem een belangrijke veroorzaker is van bosbranden. Toch is er erg veel onduidelijkheid over het antwoord: schattingen lopen momenteel uiteen van slechts 5 tot wel 100 procent meer bliksem per graad temperatuurstijging. Aardwetenschapper David Romps (Universiteit van Californië te Berkeley) en collega’s denken nu het échte antwoord te hebben gevonden: voor elke graad dat het warmer wordt, neemt het aantal bliksems toe met 12 procent.
Simpele formule
Romps en zijn team begonnen met het opstellen van een vrij simpele formule. Hierin wordt de hoeveelheid neerslag vermenigvuldigd met een getalletje dat een maat is voor hoe snel wolken door de atmosfeer stijgen. De uitkomst van de formule zou je dan het aantal bliksems per vierkante meter per seconde moeten geven.
Deze formule testten de onderzoekers vervolgens door meteorologische gegevens uit 2011 in te vullen – en daaruit bleek dat hij behoorlijk goed klopte. “We hadden niet durven dromen dat hij zo goed zou werken”, laat Romps weten per mail. “Eerst waren we zelf sceptisch, totdat we de uitkomsten van de formule in één grafiek zetten met het aantal daadwerkelijke bliksems. Die twee waardes kwamen zo goed met elkaar overeen dat het ons choqueerde.”
Vervolgens besloten Romps en collega’s een blik op de toekomst te werpen. Hierbij baseerden ze zich op elf verschillende klimaatmodellen. Uiteindelijk kwam daar de genoemde bliksemtoename van 12 procent per graad uit. Voor de hele eenentwintigste eeuw komt dat neer op 50 procent meer bliksem.
Ook buiten de VS?
Een kanttekening is wel dat het onderzoek van Romps zich volledig richtte op de VS. Gaat het dan ook op voor de rest van de wereld? Romps geeft aan dat aannemelijk te vinden, “al weten we dat pas zeker als er meer onderzoek is gedaan.” Bliksemdeskundige Hidde Leijnse (KNMI) is het daarmee eens: “Omdat de formule is gebaseerd op fysica zal hij waarschijnlijk overal gelden, en dus ook op andere plekken in de wereld en in de toekomst. We moeten daarbij dan wel aannemen dat dezelfde fysische processen verantwoordelijk blijven voor het genereren van bliksem.”
Bron: Science