New Horizons: Pluto toch de grootste

kijkmagazine

14 juli 2015 11:03

Pluto door New Horizons, 13 juli

Over een kleine drie uur passeert New Horizons Pluto. Maar met de gegevens die tot nu toe zijn verzameld, hebben wetenschappers al één grote vraag kunnen beantwoorden: wat zijn precies de afmetingen van de dwergplaneet?

Je zou het niet verwachten van een object in ons eigen zonnestelsel dat 75 jaar lang tot de planeten werd gerekend, maar: tot gisteren wisten we niet hoe groot Pluto precies is. Een tijdlang leek het er zelfs op dat het in januari 2005 ontdekte object Eris nog een stukje groter is. Maar nu we Pluto van dichtbij kunnen zien, wint die toch – zij het met een astronomische neuslengte.

Nooit meer eenzaam

Pluto heeft namelijk een middellijn van 2370 kilometer, zo heeft het NASA-ruimtescheepje New Horizons vastgesteld. En terwijl astronomen Eris eerder een middellijn toebedachten van 2400 kilometer, bedraagt die volgens de meest recente berekeningen tussen de 2324 en de 2348 kilometer. Oftewel: Pluto is (ietsje) groter dan Eris – en daarmee ook gelijk groter dan alle andere, tot nu toe ontdekte objecten voorbij Neptunus.

Heel verrassend is dat niet; al in 2011 leek het er sterk op dat Eris Pluto toch voor zou moeten laten gaan. Toch zal de bevestiging van dat gegeven door New Horizons koren op de molen zijn van de astronomen die Pluto graag zijn volwaardige planetenstatus willen teruggeven – waaronder Alan Stern, die de New Horizons-missie leidt.

Feit blijft echter dat Pluto niet voldoet aan de huidige definitie van een planeet. Bovendien is Eris nog steeds bijna even groot, en is inmiddels overduidelijk dat er een enorme hoeveelheid objecten voorbij de baan van Neptunus te vinden is. Pluto zal dus nooit meer de eenzame wereld aan de rand van het zonnestelsel zijn waar we hem in 1930 voor aanzagen, en waardoor het logisch leek hem de planeetstatus toe te kennen.

Kleinere maantjes

New Horizons heeft trouwens ook Pluto’s grootste maan opgemeten: Charon. Die blijkt een middellijn van 1208 kilometer te hebben. Dat klopt overigens prima met eerdere schattingen; doordat Charon nauwelijks een atmosfeer heeft, was de grootte van dit net zo verre object eerder al een stuk beter te bepalen dan die van Pluto.

Van de kleinere Pluto-maantjes weten we nu dat Nix, ontdekt in 2005, zijn naam eer aan doet: die heeft een diameter van maar 35 kilometer. Hydra, ook gevonden in 2005, doet het met 45 kilometer niet veel beter. Hoe groot de andere twee bekende Plutomaantjes, Kerberos en Styx, precies zijn, blijkt hopelijk uit de gegevens die New Horizons vandaag tijdens zijn flyby verzamelt.

Over die flyby later vandaag meer op onze site! Lees ondertussen hier en hier over de eerdere ontdekkingen die New Horizons deed toen hij Pluto en diens manen naderde.

Bron: New Horizons News Center

Beeld: NASA/Johns Hopkins University Applied Physics Laboratory/Southwest Research Institute