Pluto’s maantjes vormen chaotisch geheel

kijkmagazine

19 maart 2016 13:00

Pluto en zijn manen - header

Nieuwe gegevens afkomstig van het onbemande ruimtescheepje New Horizons laten zien dat het manenstelsel van dwergplaneet Pluto allerminst tot rust is gekomen, de afgelopen paar miljard jaar.

Hoewel het inmiddels al bijna drie kwart jaar geleden is dat de NASA-sonde New Horizons Pluto passeerde, druppelen er nog steeds gegevens binnen. De nieuwste analyse daarvan laat zien dat de maantjes van de dwergplaneet een intrigerend, chaotisch geheel vormen.

Fanatiek rondtollende maantjes

Aangenomen wordt dat Pluto en zijn vijf bekende manen 4 tot 4,5 miljard jaar geleden ontstonden bij een botsing tussen twee objecten (elk ongeveer zo groot als Pluto nu is). Dan zou je verwachten dat alle manen op elkaar lijken. Maar, zo blijkt: de oppervlakken van de vier kleine maantjes Hydra, Nix, Kerberos en Styx zijn een stuk helderder dan het oppervlak van Charon, met afstand de grootste Pluto-maan.

Ook lag het in de lijn der verwachting dat de maantjes inmiddels, miljarden jaren na hun ‘geboorte’, altijd dezelfde kant naar Pluto gekeerd zouden houden (net zoals wij vanaf de aarde altijd dezelfde kant van onze maan zien). Dat blijkt niet het geval te zijn. Bovendien wijzen hun rotatie-assen allemaal verschillende kanten op, wat een bijna koddig ogend stelsel oplevert:

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

De verklaring voor deze ogenschijnlijke chaos is dat er waarschijnlijk meer in het spel is geweest dan alleen de stabiliserende getijdenwerking van Pluto op zijn manen. Mogelijk hebben botsingen met andere objecten ertoe geleid dat de maantjes nog steeds zo fanatiek in het rond tollen.

Infraroodbeelden nog onderweg

Niet alleen de maantjes hebben geleid tot nieuwe wetenschappelijke publicaties; ook het oppervlak en de atmosfeer van Pluto zijn onder de loep genomen. Het resultaat: maar liefst vijf Pluto-artikelen in de nieuwste editie van het wetenschappelijke toptijdschrift Science.

En daar zal het niet bij blijven, want nog steeds hebben we niet alle data van New Horizons binnen. Zo heeft een van de instrumenten aan boord van het ruimtescheepje, LEISA, infraroodbeelden gemaakt van Hydra, Nix, Kerberos en Styx. Die kunnen ons als het goed is meer vertellen over de samenstelling van deze maantjes – als ze straks eenmaal naar de aarde zijn gestuurd. Kortom, wordt vervolgd!

Lees hier meer over wat we allemaal over Pluto en zijn manen weten dankzij New Horizons.

Bronnen: Science, SETI Institute

Beeld: Mark Showalter (SETI Institute)/NASA/ESA