Ster passeerde zonnestelsel op 0,8 lichtjaar

kijkmagazine

19 februari 2015 16:00

Scholz's star - header

Een team van astronomen heeft vastgesteld dat een ster tienduizenden jaren geleden door de buitenwijken van ons zonnestelsel vloog.

Zo’n 70.000 jaar geleden kreeg ons zonnestelsel bezoek. De ster met de bijnaam Schulz’s Star passeerde toen onze zon op 0,8 lichtjaar afstand. Van geen enkele andere ster is bekend dat hij zo dichtbij kwam. Dat stelt een internationaal team van astronomen onder leiding van Eric Mamajek (Universiteit van Rochester) in een studie, gepubliceerd in Astrophysical Journal Letters.

Mamajek en collega’s ontdekten allereerst dat de betreffende ster met een flink tempo van onze zon vandaan beweegt. Vervolgens simuleerden ze 10.000 mogelijke banen van de ster, uitgaande van diens huidige positie, afstand en snelheid. Bij 98 procent van die banen ging de ster 70.000 jaar geleden door de buitenste regionen van ons zonnestelsel.

Actieve dwerg

Daar zijn voor zover we weten geen planeten te vinden. Wel bevind je je dan in het buitenste stukje van de zogenoemde Oortwolk: een (nog niet waargenomen) reservoir van kometen dat als een schil rond het hele zonnestelsel zit. Schulz’s Star drong echter hoogstwaarschijnlijk niet diep genoeg door in de wolk om met zijn zwaartekracht een deel van deze kometen richting het binnenste deel van het zonnestelsel te sturen, waar de aarde zich bevindt.

Ook voor de rest zullen onze verre voorouders weinig van de passerende ster hebben gemerkt. Het betreft namelijk een rode dwerg: een koel, klein sterretje dat maar weinig licht geeft. Op een afstand van 0,8 lichtjaar zal de ster dan ook vijftig keer te zwak geweest zijn om hem met het blote oog waar te nemen.

Wel is van deze ster bekend dat hij magnetisch actief is. Dat wil zeggen dat hij in principe eventjes duizend keer feller kan worden. Als zoiets net gebeurde toen de ster ons zonnestelsel passeerde, kan hij wél zichtbaar zijn geweest voor de aardbewoners van destijds, zo stelt de Universiteit van Rochester in een persbericht.

Aarde uit zijn baan

Hoe dan ook, het bezoek van Schulz’s Star heeft destijds geen grote gevolgen gehad voor onze planeet. Mocht een ster de zon ooit op kortere afstand passeren, dan kan dat wel het geval zijn; we kunnen dan bijvoorbeeld een kometenbombardement op ons dak krijgen. In het meest extreme geval kan zo’n ster zelfs de aarde uit zijn baan rond de zon laten schieten. Wat er met mens en dier gebeurt als die ramp zou plaatsvinden, lees je in de vandaag verschenen, nieuwe editie van KIJK.

Bronnen: Astrophysical Journal Letters, University of Rochester

Beeld: Michael Osadciw/University of Rochester