Blinden gebruiken visuele cortex om te rekenen

KIJK-redactie

20 september 2016 13:29

blinden

Lang werd gedacht dat zicht hand in hand ging met het oplossen van wiskundige problemen, maar uit onderzoek blijkt nu totaal iets anders.

Hoewel ze hun hele leven niets hebben gezien, maken blinde mensen toch gebruik van hun visuele cortex om ingewikkelde rekensommen op te lossen. Dat blijkt uit een studie van Shipra Kanjlia, verbonden aan de Johns Hopkins Universiteit in Baltimore, Amerika. Samen met haar team onderzocht ze welke hersendelen worden geactiveerd tijdens het oplossen van wiskundige problemen.

Kanjlia onderwierp 36 deelnemers aan functionele MRI-scan terwijl ze rekensommen kregen voorgelegd. Zeventien deelnemers waren blind vanaf hun geboorte, de overige 19 mensen werden geblinddoekt zodat ook zij, tijdelijk, niets konden zien.

Natuurlijke kennis

In beide groepen werd tijdens het oplossen van simpele rekensommen een hersengebied actief dat het numeriek begrip ondersteunt. Eerder dacht men dat de sulcus intraparietalis dit met behulp visuele input deed, maar het gebied blijkt dus hetzelfde te werken voor blinden. De bevinding suggereert volgens de wetenschappers dan ook dat iedereen wordt geboren met een natuurlijke kennis van cijfers.

En daar hield het niet op. Waar het oplossen van simpele rekensommen geen verschil tussen blinden en niet-blinden liet zien, was dat bij ingewikkeldere problemen wel het geval. Toen de deelnemers werd gevraagd om complexe wiskundige sommen op te lossen, werd bij de blinden de visuele cortex actief. Dit deel wordt normaliter alleen geactiveerd voor het verwerken van visuele informatie. Dat dit gebied bij blinde mensen actief wordt, lijkt aan te tonen dat de hersenen op jonge leeftijd zichzelf kunnen herprogrammeren en dus erg flexibel zijn.

Alternatieve theorieën

Dick Swaab, arts en neurobioloog, kijkt niet vreemd op van de resultaten. Hij verwijst naar zijn nieuwe boek, Ons creatieve brein, waarin hij zelf ook de plasticiteit van de hersenen bespreekt. “De hersenschors deelt zich tijdens de ontwikkeling op in een groot aantal gespecialiseerde gebieden, die zich elk bezighouden met de verwerking en opslag van één soort informatie. Er zijn voor ieder individu duidelijke verschillen in de uitkomst van dit enorm complexe ontwikkelingsproces. Zo worden tijdens de ontwikkeling onze mogelijkheden, onze talenten, maar ook onze beperkingen vastgelegd.”

Het concept lijkt een aantal wetenschappers toch tegen de borst te stuiten, maar Kanjlia verdedigt haar suggestie: “Veel mensen geloven liever in het idee dat visuele ervaringen belangrijk zijn bij numerieke verwerkingen omdat het gemakkelijker te verklaren valt, maar dat betekent niet dat alternatieve theorieën niet waar kunnen zijn.”

Bronnen: PNAS, New Scientist, Knowridge