Sentinel-satellieten gaan alle vulkanen bewaken

Laurien Onderwater

20 april 2017 16:00

vulkanen gemonitord

Een Brits onderzoeksteam wil toezicht gaan houden op alle actieve vulkanen op onze aardbol.

Het is alweer een maand geleden dat de Sicilianen werden opgeschrikt door de Etna. Deze actieve vulkaan spuwde met flink geweld lava en steenbrokken, waarbij mensen gewond raakten. Een Brits onderzoeksteam wil nu een project opzetten waarbij elke bovengrondse vulkaan ter wereld wordt gemonitord vanuit de ruimte.

COMET

Twee Sentinel-1-satellieten zullen het oppervlak van de aarde in kaart brengen. Hierbij gaan ze op zoek gaan naar tekenen van actieve vulkanen die kunnen hinten naar een toekomstige uitbarsting. Er zijn ongeveer 1500 actieve vulkanen op onze aardbol, maar slechts een paar daarvan worden op het moment goed in de gaten gehouden.

Voordat een vulkaan uitbarst, stijgt magma op van diep onder de aarde, waardoor de grond erboven opzwelt. Dit is voor het menselijk oog nauwelijks zichtbaar, maar satellieten merken het wel snel op. Hierbij gebruiken de Sentinel-1-satellieten de techniek interferometrie. De gegevens worden automatisch verwerkt en doorgestuurd naar vulkaanexperts die dan over kunnen gaan op actie.

Het nieuwe project is onderdeel van het Centre for Observation and Modelling of Earthquakes, Volcanoes and Tectonics (COMET). COMET heeft al proeven uitgevoerd van het nieuwe bewakingssysteem door satellieten in IJsland. En op dit moment wordt een prototype gerund in Europa en delen van Azië. De bedoeling is dat het project eind 2017 van start gaat.

Etna

Landen met beperkte middelen om hun vulkanen in de gaten te houden, zullen het meest profiteren van dit project. Zo zijn er in Ecuador ongeveer 80 vulkanen, waarvan er 4 op elk moment kunnen uitbarsten. Maar het land heeft maar een klein team dat een oogje in het zeil houdt. En zelfs in meer ontwikkelde landen, zoals Italië, is het voorspellen van uitbarstingen zeer welkom. De woeste uitbarsting van de Etna bewijst dit:

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

Kanttekening

Natuurlijk zitten er wel nog wat haken en ogen aan het nieuwe bewakingssysteem. Zo zal de satelliet geen zogenaamde freatische erupties kunnen voorspellen. Deze uitbarstingen gaan namelijk razendsnel en gebeuren meer aan de oppervlakte, waardoor de satellieten ze niet zien. Daarnaast is het nog onbekend hoeveel tijd er zit tussen het opzwellen van de vulkaan en de daadwerkelijke uitbarsting. Dit kan soms jaren duren. Maar een vulkaan die opzwelt heeft nog altijd vier keer meer kans om uit te barsten dan eentje die niet van vorm verandert.

Bronnen: BBC News, COMET