Maagslijm varken beschermt tegen droge ogen

Marysa van den Berg

04 augustus 2017 09:00

droge ogen

Contactlensdragers opgelet: een lenzenvloeistof met daarin een stofje uit de maagwand van varkens helpt tegen droge en pijnlijke ogen.

Na een lange dag schermstaren op kantoor voelen je ogen zwaar aan. En als je lenzendrager bent komt daar als je pech hebt nog een euvel bij: droge en pijnlijke ogen. In het ergste geval kun je zelfs hoornvliesbeschadiging of een ooginfectie oplopen. Maar geen nood. Duitse wetenschappers hebben een stofje gevonden dat beschermt tegen de schadelijke effecten van schurende lenzen: mucine.

Oogdruppels niet ideaal

Mucines zijn eiwitten en worden geproduceerd door de slijmvliezen van mens en dier. De eiwitten binden water en zijn zo een uitstekend smeermiddel. Zo helpen mucines de maagwand beschermen tegen zuur maagsap en het mucine in traanvocht, MUC5AC, zorgt ervoor dat de ogen niet uitdrogen.

Maar niet iedereen heeft evenveel MUC5AC in zijn tranen. Ben jij een van die pechvogels die weinig van het eiwit heeft, dan heb je sneller last van droge ogen. Oogdruppels bieden verlichting, maar moet je regelmatig opbrengen en het hyaluronzuur dat erin zit, komt niet van nature voor in druppels.

Uit varkensmagen

Liever zou je gewoonweg het tekort aan MUC5AC opvullen, dachten de onderzoekers van de TU München. Zij zochten naar een bron van dit type mucine. Het goedje is al op de markt, maar dan als middel om droge monden en keel mee te verlichten. In het oog werkt het eigenlijk niet goed, zo ontdekten de onderzoekers na een serie experimenten.

Kun je het MUC5AC dan niet uit menselijke tranen halen? Ja, maar de hoeveelheid traanvocht die het onderzoeksteam nodig heeft, is meer dan een groepje mensen kan produceren. De keuze viel uiteindelijk op varkensmagen, want daar zijn er veel van beschikbaar én het varkensmucine lijkt veel op dat van de mens.

Na zorgvuldige isolatie en zuivering testten de wetenschappers de mucine-oplossing op lensdragende varkensogen. Daaruit bleek dat het goedje ervoor zorgde dat de contactlenzen helemaal geen schade veroorzaakten op het hoornvlies. De mucine bleek zelfs zo makkelijk te hechten aan de lenzen, dan de onderzoekers denken dat elke nacht weken in de vloeistof al voldoende is voor bescherming tegen droge ogen overdag.

Nieuwe lenzenvloeistof?

Maar of de mucine-vloeistof dé lenzenvloeistof van de toekomst wordt, betwijfelt oog-epidemioloog Jelle Vehof (UMCG). “Het is goed dat er een nieuwe techniek is ontwikkeld om bij patiënten met droge ogen het gebrek aan mucines te compenseren en contactlenzen acceptabeler te maken”, mail hij. “Maar veel contactlensgebruikers hebben geen verlaagd gehalte aan mucines, dus bij hen zal het misschien geen toegevoegde waarde hebben.”

Het kan zelfs meer kwaad doen dan goed, vervolgt hij: “Door de introductie van varkensmucines kunnen er ontstekingsreacties op deze voor de mens vreemde eiwitten plaatsvinden. Hoe het mensenoog reageert op deze behandeling zal dus eerst goed moeten worden uitgezocht.”

Dat zijn de onderzoekers ook zeker van plan. Iets wat jaren in beslag gaat nemen. Voorlopig toch nog maar oogdruppels gebruiken dan!

Bronnen: Advanced Material Interfaces, TU München via EurekAlert!

Lees ook: 

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Bestel dan hier ons nieuwste nummer (geen verzendkosten). Abonnee worden? Dat kan hier!