‘Mini-brein’ onthult effecten hallucinerende middelen

Laurien Onderwater

11 oktober 2017 10:59

psychedelische drugs

Door psychedelische drugs los te laten op gekweekte hersenen hebben onderzoekers in kaart gebracht hoe positieve effecten in het brein worden bewerkstelligd. 

De meeste rocksterren weten het al jaren: van psychedelische drugs ga je roze olifantjes zien of ervaar je een out of body experience. Maar psychedelica, zoals LSD en XTC, kunnen ook ontstekingsremmende en anti-depressieve effecten hebben. Dat is al enige tijd bekend, alleen hoe de drugs deze veranderingen in de hersenen aanbrengen, was dat niet. Tot nu, want een groep Braziliaanse onderzoekers heeft in kaart gebracht hoe psychedelische drugs de positieve effecten tot stand brengen.

Mini-hersenen

De onderzoekers hebben de drugs niet aan mensen toegediend om uit te vogelen hoe ze werken – hoewel dat bij een ander onderzoek wel is gedaan – maar aan menselijke mini-hersenen, ook wel cerebrale organoïden genoemd. Organoïden zijn kleine gekweekte structuren die organen nabootsen, in dit geval dus het menselijk brein.

Het team stelde de mini-hersenen bloot aan 5-MeO-DMT – een hallucinogeen bestanddeel dat onder andere in de hallucinogene drank ayahuasca zit. Vervolgens bestudeerden de onderzoekers de effecten die het bestanddeel heeft op bepaalde eiwitten en processen in de hersenen. Ze ontdekten dat psychedelische drugs de expressie van meer dan duizend eiwitten veranderen in het brein.

Beschermende drug?

De wetenschappers zagen een duidelijk patroon naar voren komen: eiwitten gerelateerd aan hersenletsel, degeneratie en ontstekingen kwamen minder tot uiting. Hierdoor lijkt het erop dat 5-MeO-DMT een beschermende rol vervult in het brein.

Eiwitten die belangrijk zijn voor de vorming van nieuwe verbindingen in het brein (synapsvorming), daarentegen, werden juist tot een verhoogde expressie gebracht na toevoeging van 5-MeO-DMT. En synapsvorming vindt plaats wanneer we iets leren of iets moeten onthouden.

Vertaalslag

Neurowetenschapper Marten Smidt (Universiteit van Amsterdam) vindt het onderzoek erg interessant, maar is ook van mening dat de conclusies van het onderzoeksteam iets te overhaast zijn. “Een brain organoid lijkt in geen geval op het volwassen humane brein. Dus de stappen die gemaakt worden richting de functies van deze stoffen in het volwassen menselijke brein zijn wat voorbarig.”

“Ik denk wel dat dergelijke studies ons meer inzicht verschaffen in wat er op moleculair niveau gebeurt onder invloed van deze (psychedelische) stoffen. Dus in conclusie, leuke data die ons mogelijk op het spoor zetten wat deze stoffen veroorzaken in de menselijke hersenen.”

De onderzoekers beweren ook niet meteen dat 5-MeO-DMT als nieuw middel tegen onder andere depressiviteit kan worden ingezet. Want er kleven nog altijd behoorlijk wat risico’s aan het gebruik van psychedelische drugs. In plaats daarvan wijst het team erop dat meer onderzoek nodig is om te bepalen hoe de voordelen ervan kunnen worden ontwikkeld tot een mogelijke behandeling voor psychische aandoeningen en andere hersenstoornissen.

Bronnen: Scientific Reports, EurekAlert!, Futurism

Lees ook:

Cover Kijk 10Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Bestel dan hier ons nieuwste nummer. Abonnee worden? Dat kan hier!