Sprinkhaan na 128 jaar ontdekt in een Van Gogh

Laurien Onderwater

14 november 2017 10:59

Ruim honderd jaar nadat Van Gogh de Olijfgaard schilderde, hebben kunstkenners een insect in het meesterwerk ontdekt.

Het is al meer dan eens voorgekomen dat er onder een schilderij een totaal ander schilderij blijkt te zitten. Misschien dat de kunstenaar niet tevreden was met het resultaat en er daarom overheen schilderde of misschien omdat hij of zij wat te verbergen had. Maar het geheim in Van Goghs Olijfgaard is niet verstopt onder een dikke laag verf, maar ligt al jaren bovenop het doek.

Buitensporig

Conservator Mary Schafer van het Nelson-Atkins Museum of Art in Kansas City ontdekte onlangs een 128 jaar oude sprinkhaan in Van Goghs schilderij. Het beestje is alleen zo klein dat hij enkel met een vergrootglas is te zien. Dat is ook de reden dat het insect zo lang onopgemerkt bleef. Schafer en collega’s hoopten dat ze de sprinkhaan konden gebruiken om te achterhalen in welk seizoen de Olijfgaard is geschilderd.

Het is bekend dat Vincent van Gogh graag buiten schilderde. Maar dat vergrootte wel de kans dat er vuil op zijn natte canvasdoeken terechtkwam. Van Gogh had daar zelf niet zoveel problemen mee. Het maakte zijn schilderijen realistischer. Er zijn dan ook geregeld sporen van buiten – zandkorrels, snippers van bladeren – aangetroffen op zijn doeken.

Sprinkhaan

En dus ook een sprinkhaan. Het insect was helaas niet intact: de buik en borstholte ontbraken en een onderzoeker kon ook geen sporen van beweging vinden in het beestje. Hij was dus al dood toen hij op het doek belandde. Helaas konden experts dus niet achterhalen wanneer Van Gogh dit schilderij heeft gemaakt.

Toch zijn kunstkenners blij met het ontdekte insect. Schafer: “Het heeft voor een leuk verhaal over het schilderij gezorgd. En op deze manier zijn we toch meer te weten gekomen over het schilderproces van Van Gogh en hoe hij schilderde.”

Kostbaar

Dat Van Gogh niet alleen in Nederland maar wereldwijd een geprezen schilder is, blijkt weer uit het feit dat gisteren het schilderij Laboureur dans un champ werd geveild voor bijna 70 miljoen euro. Dat is bijna 25 miljoen meer dan veilinghuis Christie’s in New York vooraf had geschat. Een recordbedrag voor een Van Gogh is het echter niet: Portrait du Dr. Gachet leverde omgerekend 71,5 miljoen euro op.

Bronnen: ANP, ScienceAlert

Beeld: Nelson-Atkins Museum of Art

Lees ook: 

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Bestel dan hier ons nieuwste nummer. Abonnee worden? Dat kan hier!