De mensen die hoopten dat Curiosity leven heeft aangetroffen op de rode planeet moeten we helaas teleurstellen, maar de Marsrover heeft wel andere bijzondere ontdekkingen gedaan.
Zojuist hebben wetenschappers aangekondigd dat ze overtuigend bewijs hebben gevonden dat verschillende organische verbindingen op de rode planeet te vinden zijn, waaronder koolstof en waterstof.
Bovendien schreven we vanmiddag nog dat Curiosity tot dan toe geen duidend bewijs voor methaan – een afvalproduct van levende wezens op aarde – heeft kunnen vinden. Maar dat kunnen we nu wel herschrijven, want de rover heeft achtergrondniveaus van methaan in de atmosfeer van Mars gedetecteerd, en deze concentraties lijken in de zomer op te lopen en juist weer terug te lopen in de winter. De twee verschillende onderzoeken staan allebei gepubliceerd in Science.
Organische moleculen
Bodemmonsters die Curiosity in de Gale-krater (waar hij zes jaar geleden landde en sindsdien rondrijdt) heeft genomen, onthullen een aantal verschillende organische verbindingen. De rover heeft op twee verschillende plekken in de krater geboord: in de Mojave en de Confidence Hills.
De gegevens verkregen van de boormonsters onthullen de aanwezigheid van verschillende organische moleculen en vluchtige stoffen die doen denken aan organisch-rijk sedimentair gesteente dat op aarde wordt aangetroffen. Nu deze organische moleculen zijn gevonden, kan er eindelijk een eind aan de discussie worden gemaakt over het bestaan ervan.
Nogmaals: sporen van leven zijn niet gevonden, maar de organische moleculen kunnen er wel op wijzen dat biologisch leven ooit heeft bestaan op Mars. “Curiosity heeft aangetoond dat de Gale-krater 3,5 miljard jaar geleden leefbaar was met omstandigheden die vergelijkbaar zijn als die op de vroegere aarde waar rond die tijd leven is ontstaan”, zegt astrobioloog Inge Loes ten Kate (Universiteit Utrecht).
De Gale-krater waar Curiosity op landde in 2012 en waar het nu nog steeds rondrijdt. © NASA
Methaan
Het bewijs van de organische moleculen is niet het enige onderzoek dat in Science is gepubliceerd; er is nog een doorbraak in het Marsonderzoek. Zo heeft Curiosity methaan – een gas dat vaak ontstaat door allerlei biologische processen hier op aarde – gedetecteerd in de atmosfeer van de rode planeet. Kleine concentraties methaan zijn eerder gedetecteerd in de atmosfeer van Mars, maar de oorsprong ervan bleef onderwerp van discussie.
De onderzoekers analyseerden metingen van de atmosfeer van drie Martiaanse jaren (ongeveer 55 aardse maanden) die Curiosity had verzameld. De gegevens laten zien dat de achtergrondmethaanniveaus op de rode planeet een sterke seizoenscyclus hebben:
Deze illustratie toont de manieren waarop methaan uit de ondergrond zijn weg naar het oppervlak kan vinden. De opname en de afgifte van methaan kunnen een grote seizoensvariatie in de atmosfeer produceren, zoals waargenomen door Curiosity. © NASA
De wetenschappers denken dat grote hoeveelheden van het gas liggen opgeslagen in de koude ondergrond van Mars in op water gebaseerde kristallen, methaan-clathraten genoemd. Seizoensgebonden veranderingen in temperatuur (een stijging in de zomer, een daling in de winter) zouden de fluctuerende afgifte van methaan kunnen verklaren.
Tja, we snappen dat je graag had gelezen dat er eindelijk leven is gevonden op Mars, maar dat is helaas niet zo. Gelukkig geven deze nieuwe gegevens onderzoekers wel heel veel inzicht in hoe Mars er miljarden jaren geleden uitzag. En dat is ook een hoop waard.
Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Bestel dan hier ons nieuwste nummer. Abonnee worden? Dat kan hier!