‘Veel dino’s konden hun tong niet uitsteken’

Naomi Vreeburg

21 juni 2018 15:59

tong

Hoewel filmbeelden anders doen geloven, was de tong van veel dinosauriërs niet erg beweeglijk. Zo suggereert nieuw onderzoek.

Je kent de scènes uit Jurassic Park en andere dinosaurusfilms vast wel: wanneer er een dino dreigend op de hoofdpersoon afloopt en zijn enorme bek opentrekt, komt de lange lebber van het dier ook vol in beeld. De tong steekt daarbij uit en beweegt vaak alle kanten op. Maar Amerikaanse en Chinese onderzoekers hebben nu aanwijzingen gevonden dat de lebber van veel dinosauriërs helemaal niet zo beweeglijk was.

Flink overtrokken

De wetenschappers keken tijdens hun studie vooral naar het tongbeen, een gevorkt stukje bot waaraan veel spieren hechten die de tong kunnen laten bewegen. Ze vergeleken het tongbeen van de alligator, de vogel en verschillende soorten dinosauriërs met elkaar. Zowel de alligator als veel dino’s bleken een kort tongbeen te hebben. Uit eerdere studies is gebleken dat een langer tongbeen bij kan dragen aan meer mobiliteit van de tong. Een kort tongbeen zou voor de dinosauriërs dus betekenen dat hun lebber niet zo beweeglijk is.

Dinodeskundige Anne Schulp (Naturalis Biodiversity Center) plaats echter een kanttekening bij deze aanname: “Immers, er zitten ook geen botten in een olifantenslurf en toch is die heel mobiel, dus zó makkelijk is het nu ook weer niet.” Maar, zo vervolgt Schulp, als een dino al kleine tongbotten heeft, ligt het niet voor de hand dat het dier alleen met extra spieren een beweeglijke tong heeft gecreëerd. De sensationele filmbeelden van een lebber die alle kanten op gaat in de bek van een dino zijn dus wellicht inderdaad flink overtrokken.

Vliegen

Moderne vogels en Pterosauriërs – vliegende reptielen die ook in de studie zijn meegenomen – hebben daarentegen wel een lang tongbeen ontwikkeld. Maar waarom deze dieren wel en veel dinosauriërs niet? De onderzoekers opperen een verklaring: ze wijden het langere tongbeen aan de vliegcapaciteit van de dieren.

Vogels en Pterosauriërs zijn hun voorpoten namelijk voor het vliegen gaan gebruiken, in plaats van er prooien mee vangen zoals de dinosauriërs doen. Een flexibelere tong zou kunnen helpen om toch voldoende voeding te verkrijgen. Het is slechts een hypothese, maar volgens Schulp wel een heel logische. Maar hij moet uiteraard nog wel worden getoetst.

T. rex

Overigens noemen verschillende media specifiek de Tyrannosaurus rex als dinosoort die niet zijn tong uit kon steken. Hoewel dit wel in het persbericht van de wetenschappers staat, wordt er met geen woord gerept over de T. rex in het paper van de onderzoekers. Maar hé, de T. rex spreekt natuurlijk wel tot de verbeelding.

Bronnen: PLOS One, National Geographic

Beeld: Spencer Wright

Lees ook:

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Bestel dan hier ons nieuwste nummer. Abonnee worden? Dat kan hier!