BepiColombo onderweg naar Mercurius

Karlijn Klei

20 oktober 2018 13:00

BepiColombo

Na een succesvolle lancering begint ruimtevaartuig BepiColombo zijn lange reis in de hoop de mysteries van buurplaneet Mercurius te ontrafelen.

Zo’n 15 jaar duurden de voorbereidingen, maar vannacht was het dan eindelijke zover. Om 3:45 Nederlandse tijd werd BepiColombo vanuit Franse gemeente Kourou in Frans-Guyana de ruimte in gelanceerd, op weg naar Mercurius. Een totale 9 miljard kilometer zal het ruimtevaartuig de komende zeven jaar afleggen om met allerlei slimme manoeuvres, de buurplaneet op 240 miljoen kilometer van aarde, te bereiken.

De missie moet ons niet alleen meer leren over een van de meer mysterieuze planeten in ons zonnestelsel, het zou ook helpen bij het uitdokteren van het ontstaan van het zonnestelsel én zelfs aanwijzingen geven over de leefbaarheid van exoplaneten. Een spannende, veelbelovende reis dus zeker.

Lees ook: BepiColomo’s missie naar Mercurius

Mercurius zoals vastgelegd door Messenger. Bron: ESA

Mysterieuze buur

De missie is een gezamenlijk project van ESA en Japanse ruimtevaartorganisatie JAXA. En dat mag ook wel: er hangt een behoorlijk prijskaartje aan (1.6 miljard euro). Maar dan krijg je ook wat: BepiColombo, vernoemd naar wiskundige en ingenieur Giuseppe ‘Bepi’ Colombo, zal eenmaal bij Mercurius opsplitsen in de Mercury Magnetospheric Orbiter (MMO) en de Mercury Planetary Orbiter (MPO) – twee voor de prijs van één dus.

Artist impression van BepiColombo tijdens zijn ruimtereis. Bron: ESA

Slechts twee eerdere missies hebben zich beziggehouden met Mercurius, zo’n 58 miljoen kilometer van onze zon: NASA’s Mariner 10 sonde, gelanceerd in 1973, en Messenger, die in 2004 het luchtruim in werd ‘geschoten’. Hoewel beide missies ons veel geleerd hebben over de kleine planeet, zijn er nog vragen zat.

Zware reis

Makkelijk is de reis helaas niet. Hoewel de afstand van hier tot Mercurius ‘slechts’ 240 miljoen kilometer bedraagt, zal Bepi 9 miljard kilometer moeten afleggen voor de sonde zijn bestemming bereikt. Waarom? De planeet bevindt zich zó dicht bij de zon, dat het vaartuig bij een ‘directe vlucht’ van een paar maanden niet aan de trekkracht van de ster zou kunnen ontkomen – dan is het gauw gedaan met de missie.

Slowly but steady dus, zal Bepi eerst meerdere ‘rondjes’ maken om aan de pull van de zon te ontkomen. Eén keer langs aarde, twee keer langs Venus en maar liefst zes keer lang Mercurius zelf voor die eind 2025 ‘veilig’ in de baan rond de planeet komt. Eenmaal daar zal Bepi opsplitsen in MMO en MPO en begint de missie eigenlijk pas echt.

De reisschema van BepiColombo is een uitgebreide. Bron: ESA

Meten bij kamertemperatuur

Ook aangekomen bij Mercurius is het geen smooth sailing voor beide orbiters. Naast de trekkracht van de zon, is namelijk ook de hitte geen pretje. Aan een kant krijgen de ruimtevaartuigjes een temperatuur van 450 graden Celsius voor de kiezen, terwijl het aan de andere kant van Mercurius ijskoud is –  zo’n -180 °C om precies te zijn.

Binnen een paar tientallen minuten ondergaan de orbiters dit gigantische temperatuurverschil – en dat is heftig, alleen al omdat de supergevoelige apparatuur aan boord alleen werkzaam is bij een kamertemperatuur. Om met die snel afwisselende hitte en kou om te gaan zal de Japanse MMO als een soort kebabspies op een BBQ elke 15 minuten om zijn as draaien, terwijl de Europese MPO een speciale deken en een radiator aan boord heeft.

Eenmaal in de baan rond Mercurius zal de BepiColombo-missie in ieder geval twee jaar duren.

Bronnen: ESA, New Atlas, The Guardian

Beeld: ESA, Arianespace

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Bestel dan hier ons nieuwste nummer. Abonnee worden? Dat kan hier!