Bloedtest spot mogelijk vermoeidheidssyndroom

Karlijn Klei

01 mei 2019 15:59

Een nieuwe test lijkt op het eerste gezicht het bijna ongrijpbare chronischevermoeidheidssyndroom in patiënten te kunnen vinden.

Eén van de bekendste kenmerken van het chronischevermoeidheidssyndroom, oftwel CVS, is de extreme, aanhoudende en vooralsnog onverklaarbare vermoeidheid waarmee patiënten te kampen hebben. De aandoening is berucht omdat er niet alleen geen middelen tegen zijn, er zijn zelfs geen toetsen voor, en kan dus niet direct gediagnosticeerd worden.

Een sprankje hoop komt wellicht van medici verbonden aan de Stanford-universiteit. Het team ontwikkelde een bloedtest waarmee met behulp van een elektrische stroom mensen met CVS van gezonde mensen onderscheiden kunnen worden. De bevindingen, gepubliceerd in vakblad Proceedings of the National Academy of Sciences, bieden voorzichtig hoop voor een duidelijke diagnose van de aandoening in de toekomst.

Lees ook:

Diagnose

CVS, door sommigen ook myalgische encefalomyelitis (ME) genoemd, is een complexe aandoening, met veel verschillende, zeer moeilijk te verklaren klachten. Omdat een directe test voor het syndroom vooralsnog niet bestaat, is de diagnose gebaseerd op afstrepen. Pas na uitvoerig onderzoek aan de lever, nieren, het hart, bloed en immuuncellen, en alle ‘logische’ aandoeningen zijn uitgesloten, kijkt men vaak pas naar CVS/ME.

Lange tijd werd het vermoeidheidssyndroom dan ook niet officieel erkend als fysieke aandoening. En hoewel dat veranderd is, blijft het met enkel symptomen zoals ernstige vermoeidheid, gevoeligheid voor licht, en onverklaarbare pijn als diagnosemiddelen, lastig om op CVS/ME uit te komen.

Verstoring

Dat maakt de nieuwe bloedtest zo interessant. De toets is een zogenaamde nano-elektrische analyse, waarbij wordt gekeken hoe bloed een elektrische stroom over elektroden aantast. Door zout aan bloed toe te voegen, raken de cellen gestrest. Die ‘stress’ zorgt ervoor dat de immuuncellen in het bloed de elektrische stroom verstoren. Hoe groter de verstoring, hoe meer stress de cellen ondervinden. Hoe meer stress, hoe ‘ongezonder’ de cel.

Tijdens de pilot-studie werden bloedmonsters van veertig mensen (20 met en 20 zonder CVS/ME) op deze manier onderzocht. Bij alle CVS/ME-patiënten was een duidelijke verstoring van de elektrische stroom te zien – vele malen duidelijker dan bij het ‘gezonde bloed’. Dat suggereert dat de immuuncellen van de mensen met de aandoening veel heftiger op stress reageren.

Hoop

Met de test kon het team moeiteloos de bloedmonsters van de mensen met, en de mensen zonder CVS/ME van elkaar onderscheiden. Een mooie stap in de goede richting dus, maar het onderzoek staat nog in de kinderschoenen. Een definitieve manier om CVS/ME te diagnosticeren is het dan ook nog niet. Zo dient het experiment op een grotere groep herhaald te worden en is het belangrijk ook mensen met andere aandoeningen te testen. Wellicht reageert hun bloed namelijk op eenzelfde manier.

Hoe het ook zij, de ontdekking opent op z’n minst nieuwe en interessante deuren die in de toekomst mogelijk (en hopelijk) kunnen leiden naar een sluitend diagnosemiddel voor de aandoening. En, fingers crossed, misschien zelfs een medicijn.

Bronnen: Proceedings of the National Acadamy of Sciences (PNAS), Stanford Medicine, Independent, New Atlas

KIJK 5/2019Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Bestel dan hier ons nieuwste nummer. Abonnee worden? Dat kan hier!