Better save than sorry; vogels die de nare smaak van de geelgestreepte gifkikker geproefd hebben, laten ook hun zeldzame witte soortgenoten met rust.
Pijlgifkikkers staan bekend als een paar van de meest kleurrijke en giftige beestjes ter wereld. Van helder geel tot knaloranje met blauwe poten en felrood met zwarte stippen. Zo’n bijzonder kleurenpalet hebben ze natuurlijk niet voor niets – het dient als waarschuwing: “Eet mij niet op, ik ben giftig”.
Omdat roofdieren moeten leren deze kleurige beestjes niet te eten, zijn zeldzame patronen minder succesvol dan veelvoorkomende. Je zou deze ‘unieklingen’ dan ook niet met regelmaat in de natuur verwachten. Toch zijn ze er. Een internationaal onderzoeksteam nam het bijzondere witgestreepte broertje van de doorgaans knalgele schilderskikker onder de loep.
Lees ook:
Leerproces
Het zit zo. Roofdieren leren via trial-en-error dat ze dieren met zo’n felgekleurd jasje beter niet kunnen eten. Na een paar keer de vervelende gevolgen van het gif te hebben ervaren, denken ze wel twee keer na voor ze nog eens een hap nemen.
Dat maakt zeldzame patronen binnen een soort in theorie geen succes. Want hoe minder kikkers er met dat specifieke jasje zijn, hoe moeilijker het is voor de roofdieren zoals vogels te leren dat ze ze beter niet kunnen eten. Beschermt niet echt dus, zo’n zeldzame look.
Bijzondere jas
Voor het onderzoek, dat werd gepubliceerd in vakblad Proceedings of the National Academy of Sciences, richtte het team zich op de schilderskikker (Dendrobates tinctorius) uit Frans-Guyana. Een handjevol van deze gifkikkersoort heeft geen gele, maar witte strepen. Hoe kan dat? Hoe onderhoudt de natuur het voorkomen van zo’n bijzondere variant?
Om op deze vraag een antwoord te geven, namen de onderzoekers twee populaties schilderskikkers onder de loep; een met meer witte varianten, en een met meer normale gele kikkertjes. Aan de hand van plasticine modellen van de beestjes zag het team dat de witte kikkers meer aangevallen werden in het witte gebied. In het gele gebied hapten roofdieren even vaak naar de witte als naar de gele modellen.
Eén pot nat?
Volgens de onderzoekers betekent dit dat dat de roofdieren die geleerd hebben dat de gele kikkers niet te eten zijn, de witte kikkertjes dezelfde behandeling geven. Ze generaliseren de boel en scharen de zeldzame witte kikkers onder dezelfde groep als de gele.
Zo liften de zeldzame witgestreepte gifkikkertjes als het ware mee op de dreiging van hun veelvoorkomende soortgenoten. Of dat in elk van dergelijke gevallen opgaat, is nog niet duidelijk. Dat moet verder onderzoek uitwijzen.
Bronnen: Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS), EurekAlert!
Beeld: University of Jyvaskyla/PNAS
Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!