Jeugdige T. rex geeft inzicht in dino-ontwikkeling

Eline Feenstra

02 januari 2020 11:00

T. rex

De vondst van twee jonge T. rexen geeft onderzoekers meer inzicht in de ontwikkeling van dinosaurussen.

Tyrannosaurus rex is zonder twijfel beroemdste dinosaurus uit de geschiedenis. Het gigantische monster was maar liefst 12 meter groot, en met zijn bot-verpletterende tanden en kop van 1,5 meter had het legendarische wezen niets te vrezen. Een kijkje in de botten van twee onvolwassen dino’s heeft onderzoekers meer inzicht gegeven in hun jeugd.

Begin 2000 zijn er door het Burpee Museum of Natural History (Rockford) twee fossiele skeletten gevonden van kleine T. rexen in Montana. De tyrannosaurussen, ook wel ‘Jane’ en ‘Petey’ genoemd, hadden slechts de grootte van een paard. Omdat historisch gezien veel musea de grootste en meest indrukwekkende fossielen van de dinosaurussen verzamelden, werden veel kleinere fossielen over het hoofd gezien. Hierdoor zijn er grote gaten in het begrip van de ontwikkeling van dinosauriërs. Tot nu.

Microstructuur

Niet alleen kunnen wetenschappers nu bestuderen hoe de botten en verhoudingen veranderen tijdens de ontwikkeling van de T. rex, maar ze kunnen ook paleohistologie gebruiken, de studie van fossiele botmicrostructuren. Door dunne plakjes te verwijderen uit de beenderen van Jane en Petey en deze gefossiliseerde microstructuren te vergelijken met dezelfde soort kenmerken in moderne botten, konden de onderzoekers informatie achterhalen over het metabolisme, de groeisnelheid en de leeftijd van het dier, zo schrijven ze in Science Advances.

Het team stelde vast dat een kleine T. rex net zo snel groeide als huidige warmbloedige zoogdieren en vogels. Door het tellen van de jaarringen in het bot kon, net als bij boomringen, de leeftijd van het dinostel bepaald worden. Hoewel eerder gespeculeerd werd dat de twee kleine skeletten helemaal geen T. rexen waren, maar een kleinere pygmee-gerelateerde Nanotyrannus, konden de onderzoekers met behulp van histologie vaststellen dat Jane en Petey toch echt “koning-tiransauriërs” waren en gestorven zijn als tieners met een leeftijd van 13 en 15 jaar oud.

Jaarringen

Het kostte voor een T. rex rond de twintig jaar om volwassen te worden en tijdens deze ontwikkeling maakten de dino’s drastische veranderingen door. Zo waren de jonge dieren snelle dieren met mesachtige tanden om te snijden, terwijl volwassen T. rexen botten verpletterden. Bovendien werd de groei van de dieren bepaald door de hoeveelheid aanwezig voedsel. Bij voldoende voedsel groeiden de dino’s snel. Was dit even een jaar wat schaarser? Dan groeiden ze gewoon even een jaartje wat minder. En dit was te zien in de ringen: de afstand tussen de ringen was inconsistent. Waar sommige jaren de ringen dicht bij elkaar lagen, bleken de ringen andere jaren verder uit elkaar te liggen.

Het onderzoek is een nieuw hoofdstuk in de beginjaren van ’s werelds beroemdste dinosaurus. De jonge dino’s vervulden hun rol als ‘koning-tiransauriër’ al met trots, nog voordat ze volwassen waren.

Bronnen: Science Advances, EurekAlert!