Picture Perfect: het walvissenstelsel

Laurien Onderwater

06 januari 2020 08:59

balkspiraalstelsel

Om je werkweek goed te starten, elke maandag een tof wetenschappelijk of technisch beeld op onze site. Deze keer: een prachtige plaat van een balkspiraalstelsel.

Volgens de Nederlandse Encyclopedie is een sterrenbeeld een groep sterren aan de hemel die een figuur voorstelt. En ook Wikipedia meldt dat een sterrenbeeld een verzameling sterren is die ogenschijnlijk een figuur vormt als je ze door lijnen zou verbinden. Nou weet ik niet hoe jij dat ervaart, maar ik zie in de Grote Beer toch echt geen beer… En het sterrenbeeld Leeuw lijkt eerder op een strijkijzer dan op de katachtige.

Die verwarring (of het gebrek aan fantasie) geldt niet voor het sterrenstelsel NGC 4631, dat het Whale Galaxy wordt genoemd. Want als je een foto ziet van het stelsel, wordt meteen duidelijk waarom hij naar een walvis is vernoemd.

Zijaanzicht van het sterrenstelsel NGC 4631 dat op een walvis lijkt. De groene strengen tonen filamenten met hun magnetische veld naar de kijker gericht, terwijl de blauwe filamenten van je af staan. © Jayanne English/University of Manitoba

Balkspiraalstelsel

NGC 4631 is een zogeheten balkspiraalstelsel, net als onze eigen Melkweg. Dit is een sterrenstelsel met spiraalarmen en met een langgerekte balk van sterren en gas die dwars door de kern loopt. Het walvisstelsel ligt in het sterrenbeeld Jachthonden op een afstand van zo’n 25 miljoen lichtjaar van de aarde.

De foto is een samengesteld beeld en toont het zijaanzicht van NGC 4631. Maar het verbluffende beeld laat ook iets anders zien: een soort kosmische haarlokken rond de randen van de schijf van het stelsel. Deze filamenten tonen het magnetische veld van het sterrenstelsel dat zich uitstrekt in zijn halo, en is nog nooit eerder direct waargenomen.

Bronnen: Astronomy & Astrophysics, ScienceAlert

Beeld: Jayanne English/University of Manitoba

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!