Hubble kiekt afbrokkelende komeet

Naomi Vreeburg

30 april 2020 08:59

komeet

Tijdens zijn verjaardag moest Hubble gewoon werken: de ruimtetelescoop legde maar liefst dertig brokstukken van komeet ATLAS vast.

Het Asteroid Terrestrial-impact Last Alert System, een instrument bestaande uit twee telescopen in Hawaii, stuitte eind december op komeet C/2019 Y4 (ATLAS). Het ruimteobject – dat richting de zon reist – bleek steeds helderder te worden en sommige astronomen verwachtten dan ook dat ATLAS in mei 2020 met het blote oog waarneembaar zou zijn.

Lees ook:

Maar helaas, vanaf midden maart nam het ijzige hemellichaam in helderheid af; het gevolg van het uiteenvallen van de komeet. Een foto van ATLAS, geschoten door amateurastronoom Jose de Queiroz, toonde drie brokstukken van de komeet en bevestigde daarmee de fragmentatie. Hubble deed het werk van Queiroz onlangs even dunnetjes over. De ruimtetelescoop schoot de tot nu scherpste foto’s van het afbrokkelende hemellichaam.

komeet
Hubble maakte foto’s op 20 april en 23 april van dit jaar. Op 20 april kon de ruimtetelescoop dertig brokstukken onderscheiden. Op 23 april 25 fragmenten.

“Opwindend”

Inmiddels bestaat ATLAS niet meer uit drie, maar uit ongeveer dertig brokstukken, zo blijkt uit de beelden die Hubble op 20 april en 23 april heeft gemaakt. De compositie van de komeetflarden was bovendien verschillend op de twee dagen; dit suggereert dat het afbrokkelproces nog in volle gang is. Verder is op de foto’s te zien dat de losse fragmenten zijn gehuld in een lange staart van stofdeeltjes.

“Dit is ontzettend opwindend”, vertelt astronoom Quanzhi Ye, betrokken bij het zogenoemde Hubble-observatie-team. “Het is erg gaaf om naar een fragmentatieproces te kijken. De meeste, afbrokkelende kometen zijn niet helder genoeg om te bestuderen.” Gelukkig laat ATLAS zich nog wel goed zien. “Dat maken we maar één of twee keer per decennium mee.”

Snel draaien

Omdat astronomen niet vaak de kans krijgen om een afbrokkelende komeet te bestuderen, blijft ook onzeker waaróm de ruimteobjecten uiteenvallen als ze richting de zon reizen. Een mogelijke verklaring is dat de kern van deze kometen steeds sneller gaat draaien door het gas dat bij de verdamping van ijs vrijkomt. Dit gas zou de ruimteobjecten als het ware een spin geven.

Of dit inderdaad het geval is bij ATLAS, zal verder onderzoek uit moeten wijzen. Is de komeet, ondanks zijn afnemende helderheid, toch nog interessant.

Bronnen: Hubble Space Telescope, Gizmodo

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!