‘Sommige dino’s deden aan kannibalisme’

Laurien Onderwater

29 mei 2020 11:53

kannibalisme tandafdrukken

Vleesetende dino’s kloven soms aan de botten van hun neven, zo zouden tandafdrukken nu uitwijzen.

Bij het horen van het woord ‘kannibalisme’ gaan bij mij de haren overeind staan, maar voor sommige dieren is het een overlevingsstrategie. Een bekend voorbeeld is de zwarte weduwe, maar ook bij ijsberen is kannibalisme meerdere keren vastgesteld. En nu wijst nieuw onderzoek uit dat het miljoenen jaren geleden ook al gebeurde.

Lees ook:

Bijtsporen

Althans, dat is wat paleontologen concluderen na het bestuderen van een aantal tandafdrukken in oude fossielen. De fossiele resten zijn afkomstig uit de Mygatt-Moore-steengroeve, in de Amerikaanse staat Colorado. In deze groeve barst het van de dinosaurusbotten die er zo’n 152 miljoen jaar geleden rondstampten. Wetenschappers van drie Amerikaanse universiteiten namen 2368 van deze botten onder de loep. Ongeveer een derde hiervan bevatte tandafdrukken.

Sommige bijtsporen waren redelijk klein; onderzoekers weten niet waardoor die zijn veroorzaakt. Maar het team trof ook grote, diepe tandafdrukken aan die afkomstig waren van Therapoda, vleesetende tweevoetige dinosauriërs. Vermoedelijk van de Allosaurus. Dit dinogeslacht kwam destijds namelijk het meest voor in de regio.

Aaseter

Hoewel een groot deel van de beenderen toebehoorden aan plantetende dinosauriërs, zaten er ook botten tussen van allosauriërs zelf. Kloven de vleesetende dino’s aan de resten van hun eigen – al overleden – neven? Of zijn die bijtsporen het resultaat van actieve jacht op hun familieleden? Waarschijnlijk beide, zeggen de onderzoekers. Dat concluderen ze nadat ze hebben bestudeerd waar op de botten de bijtsporen zitten: van de ribben tot lange ledematen en zelfs de tenen.

“Roofdieren richten zich meestal eerst op de meest vlezige stukken (rondom de ribben, red.) en banen zich dan een weg naar steeds minder voedzame delen”, zegt hoofdonderzoeker Stephanie Drumheller-Horton. “Een grote theropode die probeerde de teen van een andere grote theropode op te eten, was waarschijnlijk te laat op het vreetfestijn.” Allosaurus zou dus naast roofdier ook een kannibalistische aaseter kunnen zijn geweest.

Kannibalen?

“Voor enkele dino’s, waaronder de T. rex, bestonden al aanwijzingen voor kannibalisme”, mailt paleontoloog en geoloog Dennis Voeten (Uppsala University) desgevraagd. “Het is hoogst aannemelijk dat ook andere carnivoren weleens een soortgenoot oppeuzelden als ze daar de kans voor kregen. In dit geval wordt voor kannibalisme geen onderscheid gemaakt tussen jagers of aaseters. Maar zoals de auteurs ook aangeven in hun paper kunnen de gevonden bijtsporen niet met 100 procent zekerheid aan een soort worden gekoppeld.”

Paleontoloog Lars van den Hoek Ostende van Naturalis is ook sceptisch. “Ik denk dat het (kannibalisme onder allosauriërs, red.) vast weleens voorgekomen zal zijn, maar het artikel geeft zeker geen bewijs voor kannibalisme. Het houdt de mogelijkheid wel open. Maar ja, dat doet waarschijnlijk ook iedere producent van een Jurassic Park-film.”

Bronnen: PLOS ONE, The Guardian, ScienceAlert

Beeld: Brian Engh/University of Tennessee/PA

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!