Stamceldonatie kan leiden tot DNA-transformatie

KIJK-redactie

19 juli 2020 10:59

chimerisme

Stamceltransplantatie is een prachtige manier om ernstige ziektes te genezen, maar soms zijn er merkwaardige gevolgen. Neem de man wiens sperma vier jaar na de transplantatie alleen nog donor-DNA bevatte. Dat is op zijn minst verwarrend bij forensisch onderzoek.

Chris Long werkte als IT’er voor Washoe County, in de Amerikaanse staat Nevada, toen hij in 2014 de diagnose leukemie kreeg. Hij had geluk: zijn artsen vonden een match in de donordatabank, waardoor hij na zijn chemotherapie nieuwe, gezonde bloedstamcellen kon krijgen. Forensisch medewerkers van de lokale politie was het verhaal van hun IT-collega ter ore gekomen en zij zagen het als een unieke kans om te onderzoeken hoe sterk een donor voortleeft in het DNA na stamceltransplantatie.

Vier jaar lang analyseerden ze monsters van Longs bloed, speeksel, haar en sperma. Het DNA in het bloed was binnen vier maanden volledig overgenomen door de donor, in speekselmonsters vonden ze een telkens wisselende mix van de twee DNA-profielen en zijn haar toonde consequent zijn eigen DNA.

Maar nog wel het meest verrassende resultaat: in het sperma van de gesteriliseerde Long vonden ze na vier jaar alleen nog donor-DNA. De onderzoekers presenteerden de casus in september op een internationaal congres over forensisch onderzoek.

Eind 2019 ging het verhaal het internet over, nadat The New York Times erover schreef. Want wat betekent het voor DNA-onderzoek in criminele zaken dat iemands DNA na stamceldonatie deels transformeert? Kan een patiënt worden opgepakt voor een moord die zijn donor begaat of er juist mee wegkomen als hij slechts een paar bloeddruppels achterlaat? Of laten onderzoekers zich niet zo gemakkelijk voor de gek houden?

Dit is het begin van het artikel ‘Versmolten DNA’ te vinden in KIJK 8/2020. Deze editie ligt in de winkel vanaf 23 juli tot en met 19 augustus.

Meer informatie:

Tekst: Anouk Broersma

Openingsbeeld: Andrew Brookes/Westend61/ANP

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!