‘Zelfs doorzichtige schermen ontmoedigen spiekgedrag’

Laurien Onderwater

30 juli 2020 10:21

afkijken spieken

Alleen al het idee van een scherm tussen twee bureaus in weerhoudt kinderen ervan om af te kijken, zo zou deze studie uitwijzen.

Geef eens eerlijk toe: heb jij vroeger tijdens een proefwerk of tentamen weleens bij je buur afgekeken? Grote kans dat je deze vraag met ‘ja’ beantwoordt. En zolang je niet op heterdaad werd betrapt, was dat ook niet zo erg. Toch was een internationaal onderzoeksteam benieuwd hoe kinderen kunnen worden weerhouden van het spieken. En de resultaten zijn verrassend en enigszins hilarisch.

Lees ook:

Afkijken

Onderzoekers van de Universiteit van Californië (San Diego), de Hangzhou Normal Universiteit en de Universiteit van Toronto werkten samen in deze studie waarbij ze 350 kinderen van 5 en 6 jaar oud onder de loep namen. De telgen moesten een proefwerk maken, waarbij de laatste vraag te moeilijk was gemaakt zodat ze wel moesten afkijken. Op het tafeltje naast ze lag dan ook een blaadje met daarop het antwoord. Voordat een van de wetenschappers het klaslokaal verliet, zei deze tegen elk kind dat het niet mocht spieken.

Het team had drie verschillende opstellingen gecreëerd. Eentje waarbij er geen scherm tussen het bureau van het kind en het lege tafeltje ernaast stond, eentje waarbij er een transparant scherm was geplaatst en eentje waarbij er slechts een metalen rek was geplaatst, maar de onderzoekers zeiden dat dat het wel degelijk een scherm was. Vervolgens moesten de kinderen aan de test beginnen.

Toverstaf

Een aantal dingen viel de psychologen op: het scherm (al dan niet echt) moest tussen het tafeltje van het kind en het bureau ernaast staan. Stond het aan de verkeerde kant van het bureautje, dan had het totaal geen nut. Niet zo’n verrassende uitkomst. Wel opmerkelijk is dat 50 procent van de kinderen spiekte als er geen scherm stond, maar dat dat percentage daalde naar 28 procent als er slechts een metalen rek aanwezig was. Het transparante scherm zorgde ervoor dat slechts 16 procent van de koters afkeek.

Tot slot voerden de onderzoekers nog een experimentje uit, waarbij ze zogenaamd met een ‘magische toverstaf’ een scherm creëerden tussen het bureau van het kind en het tafeltje met daarop het antwoord van het proefwerk. Zelfs dat had een effect op de kleintjes; minder dan 50 procent gluurde naar het antwoordblaadje.

Een onderzoeker trekt een grens met een ’toverstaf’, zodat het meisje niet zal afkijken. © Li Zhao, Hangzhou Normal University

Beladen boodschap

“De resultaten suggereren dat de ideeën van mensen over moraliteit diep geworteld zitten in hoe ze over ruimte denken”, zegt onderzoeker Gail Heyman van de Universiteit van Californië. Dit is volgens de psycholoog de reden waarom er (in het Engels) zoveel ruimtelijke metaforen voor moraliteit zijn, zoals ‘cross the line’ (wat wij kennen als ‘de grens overschrijden’) en ‘keep on the straight and narrow’ (‘het rechte pad bewandelen’).

Het transparante én denkbeeldige scherm noemen de psychologen ‘een duwtje’, iets dat zonder dwang tot sociaal gewenst gedrag leidt. Kang Lee van de Universiteit van Toronto geeft nog een beladen boodschap mee aan het onderzoek: “Tijdens proefwerken kunnen leraren overwegen om eenvoudige wijzigingen aan te brengen (in het klaslokaal, red), zoals tape-lijnen tussen leerlingen om ze eraan te herinneren niet bij elkaar te spieken. Als we dergelijke praktijken beginnen als kinderen jong zijn, kan dat eerlijkheid aanmoedigen, en leiden tot gewoonten die samenhangen met minder bedrog op de middelbare school en de universiteit.” Nou, nou…

Bronnen: Proceedings of the National Academy of Sciences, University of California via EurekAlert!, IFLScience

Beeld: Li Zhao, Hangzhou Normal University

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!