Wat is er waar van de Memphis Belle-docu?

André Kesseler

18 augustus 2020 15:06

Memphis Belle

The B-17 bomber used in the 1990 Warner Brother film, "Memphis Belle," will appear at the 2018 Vectren Dayton Air Show. CONTRIBUTED

Een beroemde documentaire uit 1944 vertelt het verhaal van een Amerikaanse bommenwerper. Maar kloppen de beelden wel?

De geallieerden probeerde Hitler tijdens de Tweede Wereldoorlog op de knieën te dwingen door Duitse steden en industrieën plat te bombarderen. Om het moreel wat op te krikken, liet de Amerikaanse regering een documentaire maken over een bijzondere B-17 bommenwerper: de Memphis Belle. Die gebruikte beelden zijn altijd omstreden geweest en dus besloot burgerjournalistiek-netwerk Bellingcat ze te onderzoeken.

Lees ook:

Overlevingskans

De missies diep in vijandelijk luchtruim kostten enorm veel bemanningsleden het leven. De Amerikaanse Eighth Air Force bijvoorbeeld, die met B-17’s vloog, verloor in de laatste jaren van de oorlog maar liefst 47.482 mannen. In de eerste drie maanden dat de groep bommenwerpers -waar de Memphis Belle toe behoorde – bombardementen uitvoerde, werd 80 procent neergeschoten. Van alle vliegtuigen die op een missie gingen, kwam gemiddeld 6 procent niet terug. Bij de gevaarlijkste operaties konden de verliezen zelfs oplopen tot 25 procent.

Magisch getal

Het was dan ook een godswonder als een bommenwerper ongeschonden 25 missies wist te volbrengen. Als dat lukte, zo had de Amerikaanse luchtmacht besloten, mocht de bemanning permanent naar huis. Dan zat hun oorlog erop. In mei zou één bommenwerper dat magische getal gaan halen: een B-17F Flying Fortress met de naam Memphis Belle.

Gezagvoerder Robert Morgan had samen met zijn bemanning al heel wat bommen gedropt op doelen in Frankrijk, Duitsland en België. De laatste missie zou een bombardement zijn op de Noord-Duitse stad Wilhelmshaven.

Geruchten

De documentaire, die in 1944 werd uitgebracht, ging over die vlucht. Maar al snel daarna deden geruchten de ronde dat de beelden niet gemaakt waren tijdens dat laatste bombardement, maar afkomstig zouden zijn van eerdere missies. En die geruchten bleven tot op de dag van vandaag rondzingen.

De onderzoekers van Bellingcat doken erin en vergeleken de opnames met de satellietbeelden uit Google Earth. Hun conclusie: er zijn weliswaar beelden in gemonteerd uit bombardementen op Saint Nazaire en Lorient, maar ook wel degelijk van het bombardement van Wilhelmshaven. Case closed dus.

Eind goed..

Overigens werd de 25ste missie met succes volbracht en eenmaal terug in de VS begonnen de tien bemanningsleden aan een drie maanden durende tocht door de VS waarbij 31 steden werden aangedaan. De Memphis Belle heeft ook de afgelopen decennia overleefd en staat, na een restauratie van 552.000 dollar, tentoongesteld in het National Museum of the United States Air Force in Dayton, Ohio.

Bronnen: Bellingcat, Popular Mechanics

Beeld: USAF/Bellingcat

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!