Koters raadplegen beide hersenhelften bij taalbegrip

Naomi Vreeburg

10 september 2020 09:00

hersenhelften

Bij jonge kinderen zijn beide hersenhelften actief als het op het begrijpen van taal aankomt – in tegenstelling tot bij volwassenen.

Mensen die getroffen worden door een infarct in de linkerhersenhelft, kunnen te maken krijgen met een taalstoornis. Praten, het vinden van de juiste woorden en het begrijpen van zinnen gaat hen niet meer goed af. Op basis van deze patiënten en meerdere experimenten, concluderen neurowetenschappers al een aantal jaar dat voornamelijk de linkerhersenhelft is betrokken bij taalbegrip.

Hoogleraar hersenwetenschappen Elissa L. Newport en haar collega’s aan de Georgetown University (VS) vroegen zich echter af of dit ook het geval was bij kinderen. Is de linkerhersenhelft altijd dominant als het op taalbegrip aankomt of ontwikkelt dit zich als we ouder worden? Uit hun onderzoek, gepubliceerd in Proceedings of the National Academy of Sciences, blijkt dat jonge kinderen beide hersenhelften gebruiken bij het begrijpen van een taal.

Lees ook:

Schade opvangen

Aan de studie deden 39 kinderen en veertien volwassenen mee. Ze kregen een taalopdracht die ze in een functionele MRI-scanner moesten uitvoeren. Met fMRI kunnen onderzoekers de plaats van hersenactiviteit bepalen. Newport en haar team vergeleken vervolgens de activatiepatronen van de kinderen en de volwassenen met elkaar.

Alle koters in de leeftijd van 4 tot 6 jaar bleken beide hersenhelften bij de test te gebruiken. Maar hoe ouder de proefpersonen waren, hoe minder activiteit de rechter hersenhelft vertoonde bij het uitvoeren van de taalopdracht. Bij iets meer dan 60 procent van de volwassenen was deze helft zelfs helemaal niet meer betrokken bij de opgave.

“Dit is erg goed nieuws voor jonge kinderen die te maken krijgen met hersenschade”, laat Newport weten. “Het gebruik van beide hersenhelften voorziet de kinderen van een mechanisme om de schade op te vangen. Als de linkerhersenhelft van een kind beschadigt door een perinatale beroerte – eentje die direct na de geboorte plaatsvindt – kan het alsnog taal leren door gebruik te maken van de rechterhersenhelft.”

Verschillende afdelingen

Neurowetenschapper André Aleman van het UMC Groningen is enthousiast over de studie. “De interpretatie dat de extra activiteit in de rechterhersenhelft kinderen zou kunnen helpen herstellen in geval van schade aan de linkerhersenhelft is aannemelijk”, laat hij desgewenst weten. “Het is ook mogelijk dat specialisatie (en dus het concentreren van de vaardigheid in één hersenhelft) sterker wordt naarmate iemand meer geoefend is (en in dit geval hangt dat samen met de leeftijd).

Aleman verduidelijkt dit laatste met een voorbeeld: “Stel dat honderd mensen een bedrijf zouden moeten vormen zonder enige kennis van bedrijfsvoering. Dan zouden ze misschien allemaal in dezelfde ruimte rondlopen en van alles uitproberen, tot na verloop van tijd een afdeling inkoop ontstaat, een productie-afdeling enz. Met verschillende afdelingen blijkt zo’n bedrijf veel efficiënter te werken. Zo is het met de hersenen ook. In het begin is het misschien nog over meerdere delen verspreid, maar na verloop van tijd ontstaat er specialisatie in bepaalde gebieden die zich elk op hun eigen taak toeleggen.”

De wetenschappers houden zich nu bezig met onderzoek naar de hersenactivatie van tieners en jongvolwassenen die tijdens hun geboorte een infarct in de linker hersenhelft opliepen. Ongetwijfeld to be continued.

Bronnen: PNAS, Cosmos Magazine

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!