Borstklopperij van gorilla’s verklapt lichaamsgrootte

Laurien Onderwater

09 april 2021 11:00

berggorilla's

Het trommelen op de borst van mannelijke gorilla’s, dat vermoedelijk is bedoeld om rivalen te intimideren en vrouwtjes aan te trekken, onthult belangrijke informatie.

Als iets kenmerkend aan gorillamannetjes is, en vaak in films en documentaires wordt getoond, is het wel het hard kloppen op de borst. De spierbonken gaan dan op twee benen staan, maken zich groot en produceren een hard, hol geluid. Andere gorilla’s kunnen dit tot wel een kilometer verderop horen.

De veronderstelde functie van deze borstklopperij is het aantrekken van wijfjes en het intimideren van rivaliserende mannetjes. Maar onderzoekers van het Max Planck Instituut voor Evolutionaire Antropologie ontdekten dat het getrommel nog iets anders lijkt te verklappen: de grootte van de mannelijke gorilla. Dat schrijft het team in Scientific Reports.

Lees ook:

3200 uur aan getrommel

De wetenschappers trokken tussen januari 2014 en juli 2016 de dichtbegroeide bossen van Rwanda in en observeerden vijfentwintig wilde, volwassen mannelijke berggorilla’s (Gorilla beringei beringei). Tijdens hun observaties bewaarden de onderzoekers genoeg afstand tot de primaten – ze hadden immers geen zin in een tête-à-tête met een dier dat ruim 200 kilo kan wegen.

Het team nam foto’s, zodat het de lichaamsgrootte kon bepalen door de afstand tussen de schouderbladen van de gorilla’s te meten, en maakte geluidsopnames. Met behulp van ruim 3200 uur aan opnames maten de onderzoekers de duur, de frequentie en het aantal borstslagen dat zes van de mannetjes maakten.

De wetenschappers ontdekten toen dat de frequenties van de borstkloppen door grotere mannetjes beduidend lager waren dan die van kleinere mannetjes. Waarschijnlijk komt dat doordat grotere mannetjes grotere longen hebben, waardoor de frequenties die ze produceren tijdens het slaan op de borst lager zijn, zeggen de onderzoekers.

gorilla's
Een mannetjesgorilla die op zijn borst trommelt. © Jordi Galbany / Dian Fossey Gorilla Fund

Eerlijk signaal

Liesbeth Sterck, hoogleraar diergedrag en cognitie aan de Universiteit Utrecht, noemt het onderzoek erg interessant – ondanks dat er maar zes gorilla’s zijn bestudeerd. “In de dierenwereld hebben grotere mannetjes vaak lagere vocalisaties. Bij kikkers zie je dat bijvoorbeeld: de mannetjes met grotere kwaakblazen produceren lagere, diepere tonen. Maar wat je ook ziet, is dat kleinere dieren manieren hebben gevonden om lage geluiden te maken waarmee ze hun soortgenoten om de tuin leiden. Ze klinken groter dan dat ze zijn.”

Dat is in deze studie niet het geval. Sterck: “De onderzoekers laten zien dat de klank van het borsttrommelgeluid verband houdt met hoe groot de gorilla’s zijn. De dieren geven dus een eerlijk signaal over hun gestalte af.”

Er werden ook variaties waargenomen in de duur en het aantal borstkloppen van verschillende gorilla’s, maar dat had niks te maken met de lichaamsgrootte, schrijft het team. “Wat de wetenschappers wel suggereren,” vertelt Sterck, “is dat die variabelen als een soort vingerafdruk dienen, dus dat je aan de duur en het aantal trommels kunt horen om welke gorilla het gaat. Dat wil echter nog niet zeggen dat de ontvangers (de rivalen of vrouwtjes, red.) daar iets mee doen natuurlijk. Dat zouden de onderzoekers nog verder moeten bestuderen en liever dan ook in een grotere populatie.”  

Bronnen: Scientific Reports, Max Planck Institute via EurekAlert!

Beeld: Dian Fossey Gorilla Fund

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!