Tyrannosaurus had een rustig wandeltempo

Gieljan de Vries

22 april 2021 13:29

Tyrannosaurus rex

Onderzoekers bij Naturalis laten zien dat de Tyrannosaurus rex helemaal niet zo snel ging: met een beetje moeite liep je hem eruit.

Zeg Tyrannosaurus rex en je ziet wilde achtervolgingsscènes voor je uit Jurassic Park, waarbij een hongerige dino een wegracende jeep inhaalt. Eerder wetenschappelijk onderzoek had al laten zien dat T. rex hoogstens een menselijk hardlooptempo haalde. Volgens student bewegingswetenschappen Pasha van Bijlert aan de Vrije Universiteit en Naturalis Biodiversity Center is ook dat te hoog geschat.

Op basis van een verfijnd computermodel denkt Van Bijlert dat een T. rex een wandeltempo van slechts 4,6 kilometer per uur haalde. Het venijn zit hem in het zwiepen van de staart, stellen Van Bijlert en zijn collega’s in hun wetenschappelijke publicatie.

Lees ook:

Vlees op de botten

Tyrannosaurus rex
Student bewegingswetenschappen Pasha van Bijlert bij een replica van Trix, de Tyrannosaurus die hij in zijn onderzoek modelleerde. © Tom Brown

Hoe bewoog de T. rex zich? En had je ‘m voor kunnen blijven? Veel van onze kennis van deze dinosaurus komt uit fossielen zoals de wereldberoemde Trix in Naturalis en pootafdrukken in uitgeharde klei. Student bewegingswetenschappen Pasha van Bijlert voegt daar nu een computermodel aan toe, waarin hij T. rex letterlijk vlees op de botten geeft. Door te simuleren hoe spieren, pezen en botten samenwerken, achterhaalde hij hoe de enorme staart het looptempo beïnvloedde.

Vergelijk dat maar met je eigen wandeltempo: wil je sneller of langzamer dan je optimale loopbeweging, dan moet je extra kracht zetten tegen de natuurlijke slingerbeweging van je benen. Op dezelfde manier had T. rex door de op-en-neerbeweging van zijn staart een natuurlijk looptempo 4,6 kilometer per uur.

Staart als een hangbrug

Van Bijlert was niet de eerste die wilde weten hoe snel T. rex bewoog. “Veel recent onderzoek wijst erop dat de Tyrannosaurus rex niet zo snel was als we ons graag in films voorstellen”, zegt paleontoloog Leon Claessens van de Universiteit Maastricht. “Wat interessant is aan de studie van Van Bijlert’s team is dat hun T. rex-model nog langzamer uitvalt dan andere studies aangaven.”

Voorgaande schattingen liepen uiteen tussen de zeven en elf kilometer per uur. Dat was bijvoorbeeld gebaseerd op de verhouding tussen het gewicht en de heuphoogte, soms aangevuld met de paslengte die onderzoekers uit versteende pootafdrukken haalden.

Het simuleren van de T. rex inclusief de loodzware staart en hoe die als een hangbrug aan pezen als scheepskabels achter de dino zwiept, maakt het loopmodel van de T. rex volgens Claessens een stuk completer. “Als je wil doorgronden hoe de T. rex bewoog, moet je niet bekijken hoe een beperkt aantal lichaamsdelen bewogen, maar zul je uiteindelijk het hele dier moeten modelleren. Dit onderzoek is daar een mooie stap in.”

Bronnen: Royal Society Open Science, VU via EurekAlert, Vrije Universiteit

Beeld: Rick Stikkelorum, Arthur Ulmann, Pasha van Bijlert

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!