‘Waarom kan ik woordelijk het nummer Rivers of Babylon van Boney M meezingen, maar niet alle elementen uit het periodiek systeem opnoemen?’ vraagt hoofdredacteur André zich af. Zelfs neurowetenschappers kunnen die vraag niet beantwoorden.

Op de KIJK-redactie houden we ons elke dag bezig met informatie. We zoeken, leggen vast en geven datgene door waarvan wij denken dat onze lezers daar iets aan hebben. En met een beetje mazzel wordt al die kennis verwerkt en opgeslagen in het bijzonderste instrument dat we bezitten: ons brein. Maar het onderzoek naar hoe die substantie onder ons schedeldak precies functioneert, zit een beetje in het slop. Elke keer als ‘de wetenschap’ denkt te weten hoe het brein werkt, denkt het brein daar toch weer anders over. Je leest er alles over in het fantastische verhaal van Ronald Veldhuizen.

Radiale keratotomie

Mijn brein herkent veel van zichzelf in dat verhaal. Als je me midden in de nacht wakker maakt – wat ik overigens niet zou adviseren – kan ik woordelijk het nummer Rivers of Babylon van Boney M meezingen. (En voor de goede orde: ik háát Rivers of Babylon van Boney M.) Ik lepel uit mijn blote hoofd zo de namen op van alle acteurs die ooit James Bond speelden en kan je vertellen dat een Rus begin jaren zeventig een oogcorrectietechniek bedacht die radiale keratotomie heet.

“Daar had ook nuttige informatie kunnen zitten”, zeg ik weleens verwijtend tegen mijn brein. Op de plek waar nu de naam George Lazenby ligt opgeslagen, had ook de volgorde van de planeten in ons zonnestelsel kunnen zitten, of iets waardoor ik bijvoorbeeld wiskunde begrijp, of alle elementen uit het periodiek systeem.

In het artikel van Ronald lees ik dat het brein niet zo werkt. Het is geen computer waarin informatie op vaste plekken wordt opgeslagen. Francesco Battaglia van de Radboud Universiteit in Nijmegen zegt onder meer: “Het is alsof je je laptop na een week weer opent en er dan achterkomt dat alle bestanden op je computer in stukjes zijn geknipt en door elkaar zijn gehusseld.” En toch blijft dat wonderlijke besturingssysteem gewoon werken.

Op zich jammer dat de vergelijking met een computer niet opgaat, want ik zat stiekem een beetje te hopen op een soort biologische deleteknop waarmee ik ‘Yeaaaaahh, we wept, when we remembered Zion’ zou kunnen wissen. Maar goed, lees dat verhaal van Ronald. Da’s fijn voor je brein.

PS: Als ik je nog een tip mag geven, luister dan op kijkmagazine.nl/podcast naar onze podcast met Diederik Jekel.

Deze redactioneel staat ook in KIJK 4/2022, hier te bestellen.

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!