Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!
Ook de Europese onderzoeksorganisatie CERN doet aan 1 april. Enkele voorbeelden van wetenschappelijke grappen die de revue passeerden.
Het is vandaag 1 april, de dag waarop je geregeld wordt verteld dat je veters loszitten. Je verwacht het misschien niet, maar ook ‘serieus’ onderzoekscentrum CERN heeft er een handje van om op April Fools’ Day grappen uit te halen. Een overzicht van de wetenschappelijke 1 aprilgrollen die door de jaren heen zijn gemaakt.
Foolion
In 2012 berichtten onderzoekers dat ze op het vulkanische eiland Tristan da Cunha een nieuw deeltje hadden ontdekt. Dit afgelegen en moeilijk bereikbare vulkaaneiland ligt ten zuidwesten van Kaapstad. “We zijn al jaren op zoek naar nieuwe deeltjes. Wie had gedacht dat dit zich verstopte op de meest afgelegen plek op aarde!”, zei James Gillies, woordvoerder van CERN. Het nieuwe deeltje, een foolion genoemd, was door theoretici voorgesteld om uit te leggen hoe elementaire deeltjes zoveel aandacht konden trekken.
Comic Sans MS
Op 1 april 2014 liet de wetenschappelijke organisatie die de LHC bedrijft weten dat vanaf die dag alle officiële communicatiekanalen van CERN over zouden stappen op het gebruik van het lettertype Comic Sans (een van de meest gehate fonts). Een team onder leiding van CERN-woordvoerder James Gillies (daar heb je hem weer) had een jaar lang de presentatie bestudeerd waarin de ontdekking van het higgsboson bekend werd gemaakt.
“Volgens onze berekeningen kwam 80 procent van het succes van de presentatie niet voort uit de ontdekking van het elementaire deeltje, maar uit de lettertypekeuze,” zei presentatieanalist May Dupp, die nauw samenwerkte met stripartiesten en circusclowns. “Het is dus een logische stap om deze techniek toe te passen op alle communicatiekanalen van CERN.”
The Force
Ongetwijfeld zitten er tussen de CERN-medewerkers ook een aantal Star Wars-fans. In 2015 kondigde de organisatie namelijk aan het bestaan van The Force – de supernatuurlijke kracht in het universum van Star Wars – te hebben bewezen. Onderzoekers wisten niet zeker hoe The Force werd veroorzaakt, maar de toepassingen waren duidelijk: lange afstandscommunicatie, het beïnvloeden van gedachten en het optillen van zware objecten uit moerassen.
Historische deeltjesversneller
De zoektocht naar tekenen van leven op planeet Mars is al enige tijd aan de gang, maar op 1 april 2017 kondigden wetenschappers van CERN een veel grotere ontdekking aan: de grootste deeltjesversneller ooit gebouwd. NASA’s Mars Reconnaissance Orbiter-sonde had nieuwe foto’s van het Marsoppervlak genomen die vervolgens waren bestudeerd door een team van geologen, archeologen en deeltjesfysici. Die kwamen tot de conclusie dat het om een Martiaanse LHC moest gaan die miljoenen jaren geleden opereerde. Het is helaas niet bekend welk type deeltjes in de Martiaanse machine werden versneld.
Eggeron
Het LHCb-experiment moet helpen om de materie-antimaterie-asymmetrie van het universum te verklaren. Oftewel, verklaren waarom het heelal niet bestaat uit gelijke hoeveelheden materie en antimaterie. Over dit vraagstuk breken theoretische natuurkundigen zich al jaren het hoofd. Dat dit project geen weggegooid geld is, bleek in 2018 toen CERN mededeelde dat het LHCb-experiment een nieuw deeltje had ontdekt, het Eggeron (ηgg), ook wel het Humpty Dumpty-deeltje genoemd.
Hardgekookte wetenschappers (ha ha) kondigden in 2018 het Eggeron aan als het belangrijkste resultaat in de deeltjesfysica sinds de ontdekking van het higgsboson in 2012. Eggerons zijn gevormd door gluonen, en fungeren als nucleaire lijm; ze houden alle materie (protonen, neutronen en atoomkernen) bij elkaar.
“Met de ontdekking van het Eggeron hebben we eindelijk de weg vrijgemaakt naar de eenwording tussen subatomaire fysica en moleculaire gastronomie”, aldus Giovanni Passalova, chef van het LHCb-experiment.
Ruimtelift
Afgelopen jaar kwam het onderzoekcentrum met een voorstel voor een verticale deeltjesversneller. “Het standaardmodel deeltjesfysica is erg succesvol gebleken, maar het verklaart niet de 95% van het universum dat ‘donker’ is. Het is Einstein, of enig ander fysicus, nog niet gelukt met een werkende theorie voor quantumzwaartekracht op de proppen te komen”, zei theoreticus Flora Oilp (… April Fool!).
Dat zou wel lukken, zo stelden de vermeend wetenschapper en haar collega’s, met geen horizontale, maar een verticale deeltjesversneller. Daarin krijgen de deeltjes “immers meteen met zwaartekracht te maken”.
De deeltjesversneller zou in twee fasen gebouwd worden. Fase 1 zou vanaf de basis van de LHC-schachten van CERN 175 meter onder de grond, totaal 500 meter hoog worden. Dat betekent dat die 325 meter boven het oppervlak uitsteekt: één meter hoger dan de Eiffeltoren in Parijs. Naast de voorgestelde hoogte heeft de Elevator-Inspired Fast-Fermion Endwise Linac collaboration overigens nog iets met het monument gemeen: de naam (lees: afkorting) EIFFEL.
Voor het geval de grap nog niet duidelijk genoeg was, deed CERN er voor fase 2 nog een schepje bovenop. Waarom maken we er in de toekomst niet ook meteen een 2,5 km hoge ruimtelift van?
2 april
Het mag duidelijk zijn dat CERN over een flinke dosis humor beschikt. Toch maakt de organisatie jaarlijks op 2 april voor de zekerheid met een bericht duidelijk dat het om een 1 aprilgrap ging en dat mensen voor het échte nieuws naar home.cern kunnen gaan.
Bronnen: CERN, Laurien Onderwater