Opmerkelijk: 23 jaar ingevroren teelbalcellen werken nog

Daniël Dekkers

11 mei 2022 16:00

teelbalcellen

Zelfs na een lange tijd in de vriezer kunnen teelbalcellen van ratten nog sperma produceren. Dit is belangrijk voor de behandeling van teelbalkanker bij mannen.

Kanker kan steeds beter behandeld worden, maar daar kunnen ook weer nadelen aan kleven. Zo kan de behandeling van teelbalkanker ten koste gaan van de vruchtbaarheid. Bij volwassen mannen kan van tevoren sperma afgenomen worden voor als ze later kinderen willen, maar dat kan niet bij jongens die nog niet in de puberteit zijn geweest. Bij hen kunnen in plaats daarvan teelbalcellen ingevroren worden om ze later terug te plaatsen. Maar hoelang kunnen deze cellen in de vriezer worden bewaard? Onderzoekers aan de University of Pennsylvania zochten het uit.

Lees ook:

Sperma

Om de effecten van invriezen te bestuderen, nam het team drie verschillende clusters sperma producerende stamcellen van ratten onder de loep. De eerste was 23 jaar geleden ingevroren, de tweede stond niet langer dan vier maanden in de vriezer en het laatste cluster is helemaal niet bevroren geweest. In alle drie de gevallen werden de cellen ingebracht bij proefdieren. Vervolgens keken de onderzoekers naar de spermaproductie.

De resultaten waren positief. Zowel de ‘verse’ als de ingevroren teelbalcellen waren in staat om sperma te produceren. Wel viel op dat de lang ingevroren cellen hun werk minder goed deden dan de andere twee groepen: in totaal produceerden deze cellen maar een kwart van het sperma dat verse cellen aanmaakten. Na 23 jaar vriezen werken de teelbalcellen dus nog wel, maar de vruchtbaarheid gaat wel achteruit.

Jongens met kanker

Christine Mummery, hoogleraar ontwikkelingsbiologie aan het Leids Universitair Medisch Centrum, is goed te spreken over het resultaat: “Dit is uitstekend onderzoek. Volgens mij is het de eerste keer dat er gekeken wordt naar de vruchtbaarheid na het inbrengen van ingevroren cellen.” Volgens Mummery is het relevant om te weten dat teelbalcellen aan functie kunnen verliezen na het invriezen. “Dat heeft mogelijk toepassingen voor jonge kankerpatiënten; we moeten dan rekening houden met hoelang hun cellen ingevroren worden.”

Mummery staat niet alleen in haar mening. Ook Bernard Roelen, voortplantingsdeskundige en universitair hoofddocent aan de Universiteit Utrecht, is onder de indruk. “De studie is van uitstekende kwaliteit”, zegt Roelen. “De gevolgen voor vooral jonge jongens met kanker kunnen groot zijn.” Wel wil hij graag nog meer onderzoek naar dit onderwerp zien: “Het is voor mij cruciaal om te weten of de ingevroren cellen ook voor gezonde nakomelingen zorgen.” Ook vraagt Roelen zich af of het mogelijk is de techniek te verbeteren, zodat de vruchtbaarheid minder onder het invriezen lijdt.

Omdat dit onderzoek is uitgevoerd met rattencellen is het moeilijk te zeggen in hoeverre het resultaat voor mensen opgaat. “Je kunt ratten en mensen niet zomaar vergelijken”, legt Mummery uit. “Het is dus niet te zeggen hoe relevant dit uiteindelijk zal zijn.” Toch denkt ze dat het goed is om rekening te houden met de geobserveerde afname in vruchtbaarheid. “Zo kunnen we tenminste de patiënt beter informeren over de mogelijke risico’s van het invriezen van teelbalcellen.”

Bronnen: PLOS Biology, EurekAlert!

Beeld: Pixabay/geralt

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!