Kikker kan door kleine oren niet goed springen

Daniël Dekkers

17 juni 2022 16:00

kikker

Ook in het dierenrijk zijn er soorten die wat moeizaam meekomen. Zo stuit nieuw onderzoek op onhandige kikkers.

Omdat kikkers zo bekend staan om hun sprongen, zou je verwachten dat ze dat ook goed kunnen. Toch zijn er kikkersoorten, zoals Brachycephalus ferruginus, die regelmatig met hun snuit door het stof gaan. Biologen aan de South Illinois University Edwardsville zochten uit waarom dit gebeurt.

Lees ook:

Boosdoeners

Om te zien waar de oorzaak lag, nam het team een aantal kikkers van de Brachycephalus-familie, ook wel bekend als kortkopkikkers, onder de loep. Die komen uit Brazilië en zijn heel klein – vaak niet groter dan twee centimeter. Voor het onderzoek werden meerdere röntgenfoto’s gemaakt en aan elkaar geplakt om een 3D-model te maken. Hieruit bleek dat deze amfibieën de kleinste evenwichtsorganen van alle gewervelde dieren hebben.

Deze organen, die zich in de oren bevinden, zijn de boosdoeners. Ze zijn namelijk zo klein dat de vloeistof die erin zit niet snel kan bewegen. Op de grond is dit geen groot probleem. Maar als de kikkers een sprong maken, draait de vloeistof in het evenwichtsorgaan niet snel genoeg mee. Hierdoor verliezen ze hun balans en eindigen ze vaker op hun rug dan op hun poten. Daarom kiezen de beestjes eerder voor een langzame wandeling dan een snelle sprong.

Roofdieren

Manon de Visser, promovenda en biologe aan het Naturalis Biodiversity Center in Leiden, is onder de indruk van het onderzoek. “Dit is een superinteressante studie”, vertelt ze. “Zo leren we niet alleen hoe de kikkers geëvolueerd zijn, maar ook wat hun gedrag en behoeften zijn. Daarmee kunnen we ze in de toekomst beter beschermen.”

Omdat de amfibieën langzamer bewegen, zijn ze extra kwetsbaar voor roofdieren. Maar volgens De Visser hoeven we ons niet al te veel zorgen te maken: “Ter verdediging hebben ze waarschijnlijk andere eigenschappen ontwikkeld. Denk aan betere camouflage of sterker gif.” De kikkers zijn dus niet volledig hulpeloos.

Video: Richard L. Essner, Jr.

Bronnen: Science Advances, IFLscience

Beeld: Luiz F. Ribeiro

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!