Zestig jaar Telstar: een communicatiepionier

KIJK-redactie

10 juli 2022 10:30

Telstar

Op 10 juli 1962 werd de eerste satelliet die signalen van de ene kant van de wereld naar de andere kon doorseinen, gelanceerd. Toch is deze Telstar 1 lang niet zo beroemd geworden als sommige andere satellieten. Daarom zetten we hem op zijn verjaardag alsnog in het zonnetje.

Je hoeft alleen maar je televisie aan te zetten om live mee te kunnen kijken met gebeurtenissen aan de andere kant van de wereld. Die mogelijkheid danken we aan communicatiesatellieten die om de aarde zweven. Ze vangen signalen op die vanaf de aarde naar ze toe worden gezonden en sturen ze door naar andere communicatiesatellieten, die ze weer omlaag stralen. Diezelfde kunstmanen laten ons ook bellen met de andere kant van de planeet en geven ons razendsnel satellietinternet.

Lees ook: ISEE 3: één satelliet, twee primeurs

De eerste communicatiesatelliet die ons deze kunstjes liet uithalen, vloog deze zomer precies zestig jaar geleden naar de ruimte. De 77 kilo zware Telstar 1 werd op 10 juli 1962 omhooggeschoten met een Deltaraket. Twee dagen later stuurde de witte bol met blauwe zonnepaneelvlakjes (hij lijkt een beetje op R2D2 uit Star Wars) een live signaal van de Verenigde Staten naar Frankrijk. Telstar 1 was ook de eerste commerciële satelliet in de ruimte: hij werd dan wel door de NASA naar de ruimte gebracht, maar was eigendom van telecomboer AT&T.

Lang hield Telstar 1 het overigens niet uit. Daags voor de lancering hadden de Verenigde Staten een kernproef gedaan in de ruimte. Tijdens zijn rondjes om de aarde vloog de kunstmaan keer op keer door de straling die deze proef had veroorzaakt. Dat zorgde er uiteindelijk voor dat de instrumenten er na een halfjaar mee ophielden. De kapotte kunstmaan zweeft nog steeds om de aarde. In totaal heeft Telstar 1 ruim vierhonderd telefoongesprekken, telegrammen, faxberichten en tv-uitzendingen verwerkt, waaronder het nieuws over het overlijden van actrice Marilyn Monroe.

Dit is een voorbeeld uit het kaderverhaal ‘7 vergeten satellieten’ te vinden, waarin nog zes andere kunstmanen staan die nooit de credits kregen die ze verdienden. Je vindt het artikel in het extra dikke zomernummer van KIJK, via onderstaande knop te bestellen. 

Tekst: Nick Kivits

Beeld: iStock/Getty Images