‘Dubbelgangers lijken ook genetisch op elkaar’

Naomi Vreeburg

24 augustus 2022 15:00

dubbelgangers

Ooit een lookalike van jezelf tegengekomen? Grote kans dat jouw DNA ook overeenkomt met deze persoon, zo suggereert een nieuwe studie.

Natalie Portman en Keira Knightley, Javier Bardem en Jeffrey Dean Morgan, Katy Perry en Zooey Deschanel: drie voorbeelden van mensen wiens gezicht veel overeenkomsten vertoont. Maar buiten Hollywood lopen er natuurlijk nog meer dubbelgangers rond. Onderzoekers, onder leiding van moleculair geneticus Manel Esteller (Josep Carreras Leukaemia Research Institute, Barcelona), hebben uitgezocht of lookalikes ook genetisch op elkaar lijken.

Lees ook:

Lengte en gewicht

Om deze dubbelgangers te vinden, maakten de wetenschappers gebruik van het fotografisch werk van François Brunelle. Deze Canadese kunstenaar schiet al sinds 1999 foto’s van lookalikes die niet aan elkaar zijn gerelateerd.* Het team koos daar 32 duo’s uit en schotelde ze vragenlijsten voor over hun lichaam en leefstijl. Ook nam het DNA bij de proefpersonen af.

Met behulp van drie gezichtsherkenningsalgoritmes selecteerden de onderzoekers zestien paren waarvan het gelaat het meest overeenkwam. En hieruit bleek dat negen van die zestien paren 19.277 variaties in het DNA – zogenoemde single nucleotide polymorphisms (SNPs) – met elkaar gemeen hadden. Dit zorgde volgens de onderzoekers niet alleen voor eenzelfde soort gezicht, maar ook voor overeenkomende lengte, gewicht, en gedrag (zoals roken).

Het microbioom, het geheel aan micro-organismen in een lichaam, van deze dubbelgangers vertoonden echter geen duidelijke overeenkomsten. Ook op epigenetisch vlak, welke genen aan- en uitstaan, waren de lookalikes geen ‘match’.

Verrassend?

Geneticus André Uitterlinden van het Erasmus MC noemt de technieken die de onderzoekers hebben gebruikt mooi, maar wijst wel op het te kleine aantal gebruikte proefpersonen en het ontbreken van een replicatiestudie. Verder vindt hij de resultaten niet wereldschokkend. Uit studies waarbij eeneiige tweelingen vergeleken werden met twee-eiige tweelingen, was al bekend dat DNA-variaties, de hierbovengenoemde SNPs, verschillen veroorzaken in bepaalde menselijke eigenschappen zoals uiterlijk en gedrag. “Dus als je twee willekeurige mensen neemt die erg op elkaar lijken, is het ook te verwachten dat je een overeenkomst zult vinden in SNPs.”

Dat de DNA-variaties overeenkomen, maar de epigenetica en het microbioom niet, verrast Uitterlinden ook niet. “SNPs veranderen niet tijdens het leven van iemand, en zijn de grondslag van allerlei verschillen tussen mensen, zoals de morfologie van het gezicht.” Dit terwijl het aan- en uitstaan van genen kan veranderen door interactie met de omgeving. Ditzelfde geldt voor het microbioom. “Omdat mensen die verder niets met elkaar te maken hebben gehad met heel andere omgevingsfactoren zijn geconfronteerd, is het niet verwonderlijk dat deze twee eigenschappen verschillen.”

Maar verrassend of niet, je kunt met deze kennis mooi aan je maten in de kroeg vertellen waarom bepaalde acteurs zo op elkaar lijken.

Bronnen: Cell Reports, ScienceAlert

Beeld: François Brunelle

*De Rotterdamse kunstenaars Ari Versluis and Ellie Uyttenbroek maken met hun project Exactitudes ook al jarenlang foto’s van dubbelgangers. Meer over hun project vind je hier.

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!