Kan een zwart gat terugveranderen in een ster?

KIJK-redactie

12 november 2022 12:00

zwart gat

Peter van Egmond vraagt zich af: kan een zwart gat op een gegeven moment zoveel materie hebben opgepeuzeld, dat het weer terugverandert in een ster?

Wanneer een zware ster door zijn brandstof heen is, stort hij in tot een zwart gat. Deze zwarte gaten zijn de veelvraten van de kosmos. Gulzig slokken ze alles om zich heen op.

Lees ook:

Hawkingstraling

Je zou inderdaad kunnen denken dat een zwart gat door het opslokken van materie langzaam weer aan brandstof wint en daardoor uitgroeit tot een ster. Maar dat is niet het geval. Zwarte gaten zijn namelijk een soort afvoerputjes: ze nemen alles in zich op zonder groter te worden. Hun massa neemt weliswaar toe, maar al die massa blijft altijd opgepropt in één enkel punt. Een zwart gat blijft dus een zwart gat, hoeveel materie het ook opslokt. In theorie is er wel een andere manier waarop een zwart gat kan ophouden een zwart gat te zijn. Natuurkundigen denken namelijk dat zwarte gaten voortdurend straling afgeven: de zogeheten hawkingstraling. Deze straling is zo zwak dat ze nog nooit is gemeten. Maar als ze bestaat, kan hawkingstraling ervoor zorgen dat een zwart gat langzaamaan helemaal ‘verdampt’. Als laatste stuiptrekking zendt het zwarte gat dan een enorme lichtflits uit. Zo is het aan het eind van zijn leven toch nog even een soort ster.

In de praktijk zullen we deze dood van een zwart gat nooit meemaken. Zwarte gaten doen er namelijk erg lang over om te verdampen; veel langer dan de kleine 14 miljard jaar die het heelal nu bestaat. Bovendien slokken ze ondertussen veel meer materie op dan ze via hawkingstraling verliezen. Wachten op de dood van een zwart gat, is dus als wachten tot je een zandloper moet omdraaien waar heel vaak een nieuwe zandzak in wordt leeggestort.

Deze vraag kon je vinden in KIJK 4/2022.

Ook een vraag voor de rubriek ‘KIJK Antwoordt’? Mail hem naar info@kijkmagazine.nl. En in onze nieuwste special geven we antwoord op 197 bijzondere, verrassende en boeiende vragen! Bestel hem eenvoudig en snel via onderstaande knop.

Tekst: Yannick Fritschy

Beeld: NASA