Klein aantal storthopen, flinke uitstoot methaan

Gieljan de Vries

09 november 2022 12:00

methaan

Niet meer dan honderd vuilnisbelten zouden een groot deel van de wereldwijde uitstoot van het broeikasgas methaan voor hun rekening nemen.

Op de klimaatconferentie COP27 in het Egyptische Sharm-el-Sheikh gaat het dezer dagen over de menselijke invloed op het broeikaseffect, en over de manier waarop we wereldwijd onze CO2-uitstoot terug kunnen dringen. Pardon: broeikasuitstoot, want naast koolstofdioxide zorgen ook gassen als methaan voor versnelde opwarming van het klimaat. Dat gas heeft per molecuul zelfs een tientallen malen sterker broeikaseffect dan CO2.

“Methaan ontstaat in vuilnisbelten doordat organisch afval door bacteriën wordt afgebroken”, licht hoofdonderzoeker Ilse Aben van het Nederlands instituut voor ruimteonderzoek SRON toe vanuit Egypte, waar de meetresultaten werden gepresenteerd. De methaanmetingen met TROPOMI (TROPOspheric Monitorin Instrument) vonden plaats als project van de Global Methane Hub, een filantropisch fonds dat is opgericht in Chili en dat investeringen die leiden tot een lagere methaanuitstoot ondersteunt.

Lees ook:

Hot spots

Van de totale uitstoot van methaan uit menselijke bron is 18 procent gerelateerd aan afval. Tandemmetingen van twee satellieten laten nu zien dat een flink deel van die uitstoot is terug te leiden tot een beperkt aantal storthopen.

Opnames van TROPOMI (boven) en GHGSat (onder) laten flinke methaanbronnen vlak bij grote steden zien. Reken je aan de hand van de windrichting terug waar die pluimen vandaan komen, dan kom je uit bij grote vuilnisbelten. © SRON/TROPOMI/GHGSat

De onderzoekers gebruikten eerst het in Nederland ontwikkelde satellietinstrument TROPOMI om snel over de hele wereld het gehalte methaan in de atmosfeer in kaart te brengen. Satelliet GHGSat zoomde daarna in en kon bewijzen dat het methaan vrijkwam op de locatie van enorme vuilnisbelten. Zo blijken storthopen in Buenos Aires en Mumbai mega-uitstoters te zijn.

Mede-onderzoeker Bram Maasakkers (SRON): “We hebben op deze kaart veertig stedelijke hot spots vastgelegd die we met TROPOMI hebben opgespoord. GHGSat heeft in de meeste van die hot spots ook een vuilnisbelt met uitstoot gevonden.” GHGSat vond daarnaast op eigen houtje ook nog methaanbronnen bij de stortplaatsen van andere grote steden.

Gericht

De inzet van gespecialiseerde satellietinstrumenten maakt het volgens de onderzoekers mogelijk om veel preciezer te meten waar methaan vrijkomt dan met zelfrapportage en metingen aan het oppervlak. Zo kunnen grote uitstoters gericht worden aangepakt.

Honderd vuilnisbelten op aarde die samen verantwoordelijk zijn voor fikse methaanuitstoot. © SRON/TROPOMI/GHGSat

De eerste stap in het verminderen van deze methaanuitstoot uit afval is het verminderen van de hoeveelheid organisch afval die we produceren, denkt Aben. “Als je organisch afval composteert of vergist kun je het methaan dat daarbij vrijkomt afvangen voor het de atmosfeer in gaat.” Dat wordt nog een klus, want de mega-uitstoters in dit onderzoek beslaan ook flinke oppervlaktes.

Volgens Ilse Aben heeft het aanpakken van methaanuitstoot ook andere voordelen voor de bevolking; zo worden branden, grondwaterverontreiniging en luchtvervuiling teruggedrongen. Win-win dus op de grond, met wat hulp vanuit de ruimte. De komende jaren komen er nieuwe satellietinstrumenten beschikbaar die nog beter en scherper zulke metingen kunnen doen. Aben: “We staan aan het begin van een revolutie in data die dit soort projecten kunnen versterken.”

Bron: SRON

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!