Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!
In het dierenrijk spelen geuren een vaak belangrijker rol dan bij ons mensen. Dit geldt zeker voor olifanten. Katharina von Dürckheim deed er aan de Stellenbosch Universiteit in Zuid-Afrika onderzoek naar en kwam tot een verrassende conclusie.
Waarom wilde je dit onderzoeken?
“Uit het gedrag van olifanten weten we dat geur belangrijk is voor de communicatie. Vrouwtjes houden zich bezig met een rituele begroetingsceremonie, waarbij ze plassen, poepen, en vocht uitscheiden uit de klieren op hun slapen, terwijl ze met hun lichamen langs elkaar wrijven en met de oren wapperen. Ik vroeg me af wat er in dit ‘pachyderm parfum’ (pachyderm betekent dikhuidige, red.) zit, zoals ik het noem. Bovendien ben ik altijd gefascineerd geweest door geur. Als meisje verzamelde ik al parfums. Iets later in mijn leven begon ik olifanten te bestuderen en werkte ik met tamme olifanten. Toen de gelegenheid zich voordeed om chemische markers van een groot aantal olifanten te bemonsteren, greep ik die kans met beide handen aan.”
Lees ook:
Hoe ging je te werk?
“Mijn collega’s en ik verzamelden DNA en chemische markers van meer dan honderd olifanten. In Malawi namen we DNA-monsters en uitstrijkjes van de slaapklier, mond en genitaliën van vrouwelijke savanneolifanten. Vervolgens voerden we een chemische analyse uit en keken naar de genetische verwantschap.”
Wat was het opvallendste resultaat?
“Dat kuddegenoten een specifieke lichaamsgeur delen die hen helpt individuele leden van de groep te herkennen. Opvallend was dat die groepsgeur vooral wordt bepaald door gemeenschappelijke bacteriën die ze tijdens hun rituele begroetingsceremonies uitwisselen, dan door genetische verwantschap. Het is zeer opwindend werk, want dit is de eerste keer dat dit bij Afrikaanse olifanten is onderzocht.”
Deze Aan het woord staat ook in KIJK 2/2023, vanaf 19 januari te koop.
Beeld: 123RF