De A-10 Warthog gaat met pensioen

June Ying van Dam

13 maart 2023 17:00

Fairchild Republic A-10 Thunderbolt II

De US Air Force deelde vorige week mee nu dan toch echt afscheid te nemen van het populaire gevechtsvliegtuig.

Na vele dienstjaren is het dan toch zover: de Fairchild Republic A-10 Thunderbolt II, bijgenaamd het wrattenzwijn, gaat met pensioen. Dat kondigde de US Air Force stafchef CQ Brown vorige week aan tijdens de jaarlijkse Air Force Association bijeenkomst in Colorado. Dit jaar zal de USAF afscheid nemen van 21 A-10 gevechtsvliegtuigen. Volgens Brown zullen de resterende toestellen binnen vijf tot zes jaar volledig uit dienst zijn. De reden: de A-10’s zijn ver voorbij hun uiterste houdbaarheidsdatum en ze zouden moderne luchtafweer van nu simpelweg niet meer kunnen overleven.

Lees ook:

Wrattenzwijn

In de jaren 70 werd de A-10 Thunderbolt II ontworpen met het unieke doel om luchtsteun te verlenen aan grondtroepen (close air support). Hij was vooral bedoeld om tijdens de Koude Oorlog met zijn pantserdoorborende munitie tanks uit het Oostblok uit te kunnen schakelen. Toen de verhoudingen tussen Oost en West eind jaren tachtig wat verbeterden, werden veel A-10’s buiten dienst gesteld en tot nader order in de woestijn opgeslagen. Maar het toestel bewees zich weer tijdens de Golfoorlog in 1991, toen het Irakese tanks en gepantserde eenheden te lijf ging. Het toestel opereerde ook daarna in Irak en Afghanistan, waar hij vanwege zijn nogal formidabele prestaties steeds populairder werd onder de Amerikaanse soldaten.

Hakblok

De Air Force heeft sinds 1991 al meerdere pogingen gedaan om de A-10 in te ruilen, maar het toestel werd steeds van het hakblok gered door zijn enthousiaste fans, onder wie veteranen en Congresleden. Maar zelfs die zijn er nu van overtuigd dat het populaire gevechtsvliegtuig een te gemakkelijke prooi zou zijn voor moderne Chinese en Russische luchtafweersystemen. En ook de oorlog in Oekraïne heeft duidelijk gemaakt dat de dagen van de Warthog geteld zijn. Vorige week zei generaal James Hecker, commandant van de USAF in Europa en Afrika, dat de luchtafweersystemen van zowel Oekraïne als Rusland ‘vierde generatie-jets’ in feite waardeloos maken. Deze vliegtuigen lijden aan dezelfde beperkingen als de A-10: ze hebben geen stealth waardoor ze eenvoudig te detecteren zijn door vijandelijke radarsystemen.

En dus heeft het Congres nu toch groen licht gegeven om de eerste reeks A-10 toestellen met pensioen te sturen. De vraag blijft of de F-35 de grondtroepen net zo efficiënt kan ondersteunen als de A-10 dat zo’n veertig jaar lang gedaan heeft. De tijd zal het leren.

Bronnen: Popular Mechanics, Business Insider, Defense One

Beeld: Master Sgt. William Greer, US Air Force