Tweedehands satellieten bestuderen maan in 3D

kijkmagazine

19 juli 2011 16:00

ARTEMIS

Twee oude satellieten zijn in een baan rond de maan gebracht om het magneetveld ter plekke te bestuderen.

Vanaf 2007 waren de vijf satellieten van het NASA-project THEMIS een tijdlang druk bezig met hun missie: het bestuderen van verstoringen in het magneetveld van de aarde. Maar enkele jaren geleden was die klus geklaard en sindsdien toerden de sondes min of meer werkloos rond de aarde. Twee van de vijf kregen echter een nieuwe opdracht: het magneetveld van de maan bestuderen. Na een tocht van twee jaar kunnen deze satellieten, met de nieuwe namen ARTEMIS P1 en ARTEMIS P2, daar nu eindelijk mee beginnen.

De twee satellieten moesten natuurlijk eerst van de aarde naar de maan worden gestuurd. Dat bleek nog best lastig, want het gaat hier nu eenmaal om ruimteschepen die nooit voor zo’n reis zijn gebouwd. Daarnaast mocht de onderneming niet te veel brandstof kosten, wat leidde tot een lange reis, waarbij de ARTEMIS-sondes steeds een klein zwaartekrachtsduwtje in de goede richting kregen.

Na aankomst werden de twee eerst in ‘niervormige’ banen gebracht, een eind van de maan vandaan (zie de illustratie hierboven). Maar eind juni zorgden zes manoeuvres ervoor dat ARTEMIS P1 in een baan rond de maan zelf kwam. Afgelopen zondag voegde ARTEMIS P2 zich bij hem, zij het dat deze tweede sonde in de tegengestelde richting rond de maan beweegt. Samen moeten de beide ruimtescheepjes nu de driedimensionale structuur van het magneetveld rond de maan en op het maanoppervlak in kaart brengen.

ARTEMIS kun je zien als de ‘maanversie’ van STEREO, twee NASA-sondes die samen al enkele jaren de zon bestuderen. Met als belangrijk verschil dat de STEREO’s speciaal voor hun missie werden gebouwd, terwijl ARTEMIS dus vooral een mooi staaltje hergebruik is.

Bronnen: University of California, Berkeley, NASA