Klein apparaat brengt geur naar virtuele werelden

Tim Tomassen

09 mei 2023 17:00

VR met geur, conceptafbeelding

Met een flexibel plaatje dat je tussen je neus en bovenlip plakt, beleef je een virtuele wereld in geuren en kleuren.

Virtual reality (VR) wordt steeds meeslepender, zo zijn er handschoenen waarmee je virtuele objecten kunt voelen en systemen die met ultrasone geluidstrillingen het tastgevoel in je lippen en tong erbij betrekken. De meeste innovaties vinden plaats op het gebied van zicht, geluid en tast. Chinese wetenschappers van onder andere de City University of Hong Kong hebben nu twee apparaten bedacht die ook de reuk van gebruikers stimuleren. Dat schrijven ze in het wetenschappelijke tijdschrift Nature Communications.

Parfum

Het is niet de eerste keer dat wetenschappers de reuksensatie proberen toe te voegen aan VR-headsets. Maar tot nu toe waren dat altijd onhandig grote apparaten, vaak met flessen parfum, die met veel draden verbonden waren met de rest van de headset. Het systeem van de Chinese onderzoekers is daarentegen licht, flexibel en draadloos.

Hiervoor maakten ze geurgeneratoren die bestaan uit paraffine met daarin parfum. Paraffine is een wax-achtige stof die smelt vanaf 37 graden Celsius. Door de geurgenerator te verhitten, smelt de stof een beetje en komt een deel van het parfum vrij. Dat gaat vrij snel, binnen 1,44 seconden is de geur al te ruiken.

Hoe meer de paraffine wordt verwarmt, hoe sterker de geur is die vrijkomt. Als iemand in een virtuele wereld een sterke geur tegenkomt, kan de stof tot 60 graden Celsius worden verwarmd. Dat is volgens de onderzoekers niet gevaarlijk, de warmte straalt namelijk niet ver uit. Op slechts 1,5 millimeter afstand van het verwarmingselement is er niks meer te merken van de hitte: de lucht is daar alweer op kamertemperatuur. En de verwarmde delen zijn altijd meer dan 1,5 millimeter verwijdert van de huid of neus.

Pannenkoekengeur

De technici verwerkten hun geuropwekkers op twee verschillende manieren. Het eerste apparaat is een flexibel plaatje met twee generatoren – en heeft dus twee geuropties – dat rechtstreeks op de huid onder de neus wordt bevestigd. Het tweede ontwerp is een masker waarin negen opwekkers zijn verwerkt. Beide apparaten zijn draadloos en worden via bluetooth aangestuurd.

Apparaten waarmee geur kan worden toegevoegd aan VR-werelden
Links: het plaatje met twee geurgeneratoren dat je onder je neus plakt. Rechts: het masker met negen geuropwekkers. Beeld: Liu et al., 2023.

De geurgeneratoren zijn naar smaak te verwisselen. De wetenschappers hebben dertig verschillende geuren getest – waaronder lavendel, ananas, gember, groene thee en pannenkoeken.

De onderzoekers willen hun ontwerp nu verbeteren door de geurgeneratoren te verkleinen zodat ze een groter palet aan geuren kunnen gebruiken. Maar door een VR-wereld lopen waar je constant verschillende geuren ruikt, is voorlopig nog niet mogelijk met deze apparaten. Als een geur vrijkomt, blijft die namelijk nog een of twee minuten hangen.

Bronnen: Nature Communications