Het parasitaire kuiken van de honingspeurder bijt zijn concurrerende pleegbroertjes dood. Biologen hebben voor het eerst weten vast te leggen hoe.

Honingspeurders leggen hun eieren, net als koekoeken, in nesten van andere vogels. Het jong komt eerder uit dan zijn nestgenootjes en maakt die vervolgens dood. Tenminste, dat was lange tijd de theorie, maar een dergelijke moordpartij werd nog nooit vastgelegd op film of foto. Biologen van de Universiteit van Cambridge hebben nu voor het eerst een kuiken van de grote honingspeurder (Indicator indicator) op heterdaad betrapt bij zijn gruwelijke daad.

De Afrikaanse grote honingspeurder valt bij voorkeur de bijeneter lastig met haar parasitaire jong. Dat vogeltje maakt zijn nesten onder de grond. De moederhoningspeurder kruipt zo’n holletje in, maakt instinctief alvast een paar eieren kapot en legt dan haar eigen ei erbij.

Met een infraroodcamera die ze bij een holletje begroeven, legden de wetenschappers van Cambridge vast hoe het kuiken van de honingspeurder vervolgens eerder uitkomt dan zijn pleegbroertjes en zijn veel kleinere concurrenten minutenlang keer op keer bijt. De kuikens hebben daarvoor een speciale haak op hun snavel die zo scherp is als een naald (zie de afbeelding). Die wordt daarna snel kleiner; tegen de tijd dat de jongen twee weken oud zijn, is hij zelfs volledig verdwenen.

De parasitaire kuikens zijn nog blind en doof als ze hun slachtpartij aanrichten, maar weten instinctief precies waarin ze moeten bijten. Bioloog Claire Spottiswoode: “De kuikens doden hun pleegbroertjes, maken eieren kapot en bijten in de handen van onderzoekers. Maar hun pleegouders bijten ze zelden.”

De gewelddadige kindertijd van het Afrikaanse vogeltje is des te opmerkelijker als je je bedenkt dat het vogeltje verder heel vredelievend lijkt en erg sociaal is: het maakt gemakkelijk contact met andere dieren en mensen.

Bronnen: Biology Letters, Wired

Beelden: Claire Spottiswoode