De schaarste aan donororganen blijft tot op de dag van vandaag een probleem. Om die reden zijn wetenschappers op zoek naar alternatieven, en die vinden ze onder andere bij dieren. Drie voorbeelden.

1) Varkenshart getransplanteerd

Een van de opties dient zich aan in de vorm van varkensorganen. De dieren delen meerdere eiwitten met ons en hun organen zijn bijna even groot als de onze. Chirurgen slaagden er begin vorig jaar al in om een varkenshart te transplanteren naar een terminaalzieke hartpatiënt. Het varken moest eerst genetisch gemodificeerd worden om ervoor te zorgen dat het orgaan niet werd afgewezen door het menselijk lichaam.

Lees ook:

• Varkenshart klopt ruim twee jaar in baviaan
• Primeur: mens-schaap-hybriden gecreëerd

Helaas was deze innovatieve operatie niet genoeg om de patiënt te redden: hij overleed twee maanden later. Wel heeft het hart de transplantatie overleefd, en werd het niet aangevallen door het immuunsysteem van de patiënt. Om die reden zien dokters veel potentie in de behandeling.

2) Varkensnieren getransplanteerd

Vorige week lieten artsen in New York weten dat de nier van een genetisch gemodificeerd varken al ruim een maand functioneert in het lichaam van een hersendode man. De familie van de overleden Maurice Miller, die stierf aan de gevolgen van hersenkanker, doneerde zijn lichaam aan de wetenschap. Na de transplantatie begon de nier meteen met het produceren van urine – een teken dat het orgaan goed functioneert in het menselijk lichaam. Nog nooit eerder bleef een varkensnier zo lang functioneren. Ondertussen gaat het experiment in New York door; de artsen willen de varkensnier nog een maand in het lichaam laten zitten.

Of een levend persoon precies hetzelfde reageert op een varkensniertransplantatie is nog onduidelijk. Maar de medische doorbraak is wel hoopgevend voor mensen die wachten op een nieuwe nier. De wachttijd voor een niertransplantatie is in Nederland nu gemiddeld 2,6 jaar. 

3) Orgaankweek in dieren

In Nederland sterven er jaarlijks rond de tweehonderd patiënten die op de wachtlijst stonden voor een donororgaan. Naast het transplanteren van een dierenorgaan in de mens, zou orgaankweek in dieren dé oplossing kunnen zijn voor het tekort. Bij interspecific blastocyst complementation worden (menselijke) stamcellen – cellen die zich nog kunnen ontwikkelen tot elk type cel – geïnjecteerd in bevruchte dierlijke eicellen. Deze stamcellen groeien in dieren uit tot driedimensionale, functionele en transplanteerbare organen.

Toch roept dit soort experimenten veel ethische vragen op: worden deze zogenoemde chimeren een beetje mens, hoe zit het met het dierenwelzijn en is het wel veilig? Ondanks die zorgen is de nieuwe technologie voor veel mensen gerechtvaardigd als er zwaarwegende belangen op het spel staan en er geen alternatieve methoden zijn. 

 Loading ...

Bronnen: AP News, NU.nl, KIJK 7-2017

Beeld: Getty Images

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!