Dwergplaneet Eris toch niet groter dan Pluto

kijkmagazine

27 oktober 2011 13:00

Eris

Het zes jaar geleden ontdekte object Eris zou een stuk groter zijn dan Pluto. Maar dat blijkt bij nader inzien reuze mee te vallen.

De ontdekking van het Kuipergordelobject Eris in 2005 was een belangrijke factor bij de beslissing om Pluto te degraderen van echte planeet naar dwergplaneet. Eris zou namelijk groter zijn dan Pluto, zo leek het aanvankelijk. En dat riep de vraag op of Eris dus planeet nummer tien moest worden, of dat Pluto en soortgelijke objecten in de buitenwijken van ons zonnestelsel bij nader inzien toch geen planeten waren.

In 2006 koos de International Astronomical Union voor het laatste, tot verdriet van vooral veel Amerikanen. (Pluto was nu eenmaal de enige planeet die door een Amerikaan was ontdekt.) Maar vandaag in Nature gepubliceerd onderzoek stelt dat Pluto bij nader inzien toch een stukje groter dan Eris zou kunnen zijn…

Astronomen konden dat achterhalen doordat Eris in november 2010 voor een ster langs bewoog; een uitgelezen gelegenheid voor de Belgische telescoop TRAPPIST (!) en andere kijkers in Chili om zijn omvang te bepalen. En daaruit blijkt dat die niet 2600-3000 kilometer bedraagt, zoals eerdere schattingen luidden, maar slechts 2326 kilometer.

De middellijn van Pluto ligt ergens tussen de 2300 en de 2400 kilometer. Preciezer weten we hem niet, omdat de atmosfeer van de verre dwergplaneet het moeilijk maakt om tijdens een sterbedekking zijn grootte precies te bepalen. Kortom, wie nu écht het grootst is, Pluto of Eris, is op het moment niet met zekerheid te zeggen. Wel weten we dus dat hun middellijnen elkaar maar heel weinig ontlopen.

Eris is overigens wel nog steeds de zwaarste dwergplaneet; het object weegt een kwart meer dan Pluto. Ook weerkaatst het maar liefst 96 procent van het licht dat erop valt; meer dan verse sneeuw op aarde.

Voor meer over Eris en Pluto, zie het artikel ‘Wie is Pluto de baas?’ in KIJK 5/2011.

Bronnen: NatureESO

Beeld: L. Calçada/ESO