Snoozen blijkt helemaal niet zo slecht en heeft misschien zelfs voordelen

Tim Tomassen

19 oktober 2023 13:07

Vrouw drukt op de snooze-knop van haar wekker

Door te snoozen lever je slaap in. Maar volgens nieuw onderzoek is dat niet zo erg en kan het zelfs helpen met wakker worden.

Je hoort nog wel eens dat snoozen slecht voor je is. Maar nieuw onderzoek van de Stockholm University laat zien dat het ontwaakgedrag weinig nadelige effecten met zich meebrengt. Het zou je zelfs kunnen helpen met wakker worden. Dat schrijven de onderzoekers in het vakblad Journal of Sleep Research.

Lees ook:

Goed of slecht?

Sinds de jaren 50 van de vorige eeuw bestaan er wekkers met een gebruikersvriendelijke snooze-functie. En die knop bleek een succes, want de meerderheid van de mensen blijft ’s ochtends na hun eerste alarm nog even doezelen.  

Maar dat snoozegedrag zou volgens sommige mensen nadelige effecten met zich meebrengen. Je ‘steelt’ namelijk een aantal minuten van je slaap, je kunt immers ook gewoon de wekker later zetten. Goed, je valt misschien tussen de wekkers door in slaap, maar die is vaak minder diep dan als je niet zou snoozen. Tegelijkertijd zijn er ook mensen die daarom denken dat snoozen goed voor je kan zijn, juist omdat je niet hoeft te ontwaken uit een diepe slaap. Je zou daardoor minder slaperig wakker worden.

Snoozers zijn jonger

Zweedse wetenschappers besloten uit te zoeken wat nou de waarheid is. Daarvoor bedachten ze een onderzoek die bestond uit twee onderdelen. In de eerste fase stuurden ze een online enquête naar 1732 deelnemers om snooze-gedrag te onderzoeken. Hieruit bleek dat 69 procent van de ondervraagden wel eens gebruik maakt van de snooze-functie op hun wekker. Gemiddeld deden ze dat voor 22 minuten.

Vervolgens vergeleken de onderzoekers de antwoorden van snoozers met die van niet-snoozers. Deelnemers die meerdere wekkers lieten afgaan, waren gemiddeld zes jaar jonger en beschouwden zichzelf bijna vier keer zo vaak als een avondmens.

Hersenen presteren beter

In de tweede fase keken de wetenschappers alleen naar snoozers. 31 deelnemers werden uitgenodigd om drie nachten door te brengen in het lab. Tijdens de eerste nacht konden ze wennen aan de omgeving en de experimenten. Daarna mochten ze weer naar huis. Later brachten ze nog twee nachten door in het lab (steeds met een aantal dagen ertussen), de ene keer mochten ze ’s ochtends 30 minuten snoozen en de andere keer moesten ze direct opstaan als de wekker voor het eerst rinkelde.  

Vlak na het ontwaken beschreven de deelnemers hun slaperigheid en stemming. Ook werden hun hormoonniveaus gemeten en moesten ze een aantal cognitieve tests uitvoeren via een app. Na 40 minuten werden alle metingen herhaald.

De onderzoekers zagen weinig verschil tussen beide condities. Het snoozen had geen duidelijke invloed – positief of negatief – op stresshormoonspiegels, stemming en slaperigheid. Wel presteerden snoozers beter op de cognitieve tests. Volgens de onderzoekers komt dat doordat ze uit een minder diepe slaap hoefden te ontwaken en de schakelperiode tussen slaap en wakker daardoor minder heftig is. Na 40 minuten presteerden de niet-snoozers overigens alweer even goed.

‘Geen reden om te stoppen’

Ook de slaapkwaliteit van de deelnemers verschilde amper. Snoozers maakten dezelfde slaapfases door als niet-snoozers. Alleen tijdens de laatste dertig minuten (het snoozen) waren de fases duidelijk anders. Maar dit had slechts een klein nadelig effect op de totale slaapkwaliteit. Bovendien sliepen snoozers gemiddeld 23 van de 30 minuten.

“Deze bevindingen laten zien dat er geen reden is om te stoppen met snoozen in de ochtend als je dat fijn vindt, tenminste niet voor tijden rond de 30 minuten”, zegt Tina Sundelin, een van de onderzoekers in een verklaring. “In feite kan het zelfs mensen met ochtendslaperigheid helpen om iets wakkerder te zijn zodra ze opstaan.”

De onderzoekers benadrukken wel dat een herhaalonderzoek met meer deelnemers nodig is om deze resultaten te bevestigen. Dan is het belangrijk om ook te kijken naar mensen die normaal niet snoozen. Bovendien gelden deze resultaten alleen voor mensen die genoeg slapen, voor mensen die slecht of te weinig slapen zou het wel nadelige effecten kunnen hebben.

Bronnen: Journal of Sleep Research, Wiley via EurekAlert!

Beeld: stefanamer/iStock/Getty Images

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!