Het overmatige gebruik van antibiotica binnen de veeteelt zorgt al jaren voor veel ophef. Maar ondertussen zit ook niemand op een salmonellabesmetting te wachten. Sinaasappels lossen dit dilemma op.

Jaarlijks voelen miljoenen mensen zich flink beroerd na het eten van ‘verkeerd’ vlees. Een besmetting met salmonellabacteriën is dan ook geen pretje. Deze bacteriën komen van nature voor in de darmen van pluimvee, varkens en runderen, die we toch graag terugzien op ons bord. Onder andere om deze bacteriën te bestrijden, dienen veehouders de dieren antibiotica toe. Maar van dat heeft ook weer nadelen. Gelukkig lijkt er nu een alternatief te zijn: microbioloog Todd Callaway en dierwetenschapper Tom Edrington herontdekten de kracht van fruit in de vorm van antibacteriële sinaasappels.

Van sinaasappelen en andere citrusvruchten is bekend dat hun schil rijk is aan limoneen, een etherische olie met een antibacteriële werking. Callaway besloot te kijken of deze stof kon worden gebruikt om de voor mensen pathologische bacteriën in het maag-darmkanaal van vee te bestrijden. Hiervoor voerde hij schapen en koeien dagelijks bij met sinaasappelpulp en -schillen. Analyse van de dierlijke uitwerpselen voor en na het citrusdieet toonde al na acht dagen een drastische daling in het aantal salmonellabacteriën.

Gevreesd werd dat ook de nuttige bacteriën in de dieren aan hun einde zouden komen bij het binnenkrijgen van limoneen. Vooral bij koeien zou dit problemen opleveren, aangezien zij voor hun energie bijna volledig afhankelijk zijn van acetaat dat door bacteriën wordt geproduceerd. Het dieet bleek echter geen effect te hebben op de acetaatproductie en -opname, en de koeien behielden hun energie. Ook bij de andere dieren was er geen verschil in gezondheid op te merken. Citrusvruchten zijn juist een belangrijke bron voor voedingsvezels en vitaminen, waar runderen bovendien gek op zijn.

De werkzame stof limoneen komt voornamelijk in de schil van sinaasappelen voor; juist het deel van de citrusvrucht dat mensen niet gebruiken. Een limoneendieet hoeft volgens Callaway daarom geen dure aangelegenheid voor de veehouder te zijn. Toch besloot hij zijn onderzoek uit te breiden door te kijken naar het effect van gedroogde sinaasappelschillen op de darmflora. Gedroogd zijn de schillen lichter, kleiner en daardoor goedkoper te vervoeren, wat eventuele kosten nog verder zou drukken. De uitkomst van zijn vervolgonderzoek deed niet onder voor de eerder behaalde resultaten. Sinaasappelschillen, zo is zijn conclusie, zijn in de veehouderij een goedkoop én groen alternatief voor overmatig antibioticagebruik.

Bronnen: United States Department of Agriculture, Agricultural Research Service

Beeld: Peggy Greb