Vandaag in 1623: Blaise Pascal, grondlegger van de rekenmachine

Tim Tomassen

19 juni 2024 07:00

Een pascaline gemaakt door Blaise Pascal

Een pascaline, een van de eerste mechanische rekenmachines, bedacht door Blaise Pascal. Beeld: Rama, CC BY-SA 3.0 fr.

Op 19 juni 1623 werd de befaamde Franse wiskundige en filosoof Blaise Pascal geboren. Hij bouwde onder andere een van de eerste rekenmachines.

Toen de Franse Blaise Pascal (1623-1662) 18 jaar was, hielp hij zijn vader bij zijn baan als hooggeplaatste belastingambtenaar. Het rekenwerk dat daarbij kwam kijken was nogal arbeidsintensief. Daarom besloot Pascal in 1642 een apparaat te ontwerpen dat een deel van die werklast kon verlichten. Dat resulteerde in een van de eerste functionele rekenmachines; een 36 centimeter lang apparaat, waarmee je twee getallen direct bij elkaar kon optellen of kon aftrekken. In totaal verkocht Pascal twintig van die rekenmachines en daarvan zijn er negen bewaard gebleven.

Portret van Blaise Pascal.
Portret van Blaise Pascal.

Blaise Pascal is uitvinder van openbaar vervoer

In het jaar voor zijn dood (1661) bedacht Pascal het eerste moderne openbaarvervoersysteem. Passagiers werden in paardenkoetsen via een aantal routes door Parijs gereden, vergelijkbaar met een lijnbus. De zogenoemde carrosses à cinq sols waren alleen niet super succesvol, de laatste sloot in 1675.

Tijdens zijn leven heeft Pascal een aantal belangrijke bijdragen gemaakt op wis- en natuurkundig vlak. Hij legde onder andere de grondslag voor de kansrekening en ontdekte de naar hem genoemde Wet van PascalDe druk die op een vloeistof wordt uitgeoefend, plant zich in alle richtingen met dezelfde grootte voort.

Ter ere van zijn wetenschappelijke bijdragen is de naam pascal (Pa) gegeven aan de SI-eenheid van druk.

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!