Er zijn in de Tweede Wereldoorlog veel meer slachtoffers gevallen op het Britse Kanaaleiland Alderney dan tot nu toe officieel werd erkend. Onder de slachtoffers waren ook Nederlanders. 

Niet alleen vielen er veel meer doden op het eiland, ook maakten verschillende Britse regeringen maar weinig werk van vervolging van de Duitse daders. Dat concludeert een recent rapport over het enige stukje Britse grondgebied dat in de oorlogsjaren werd bezet door de Duitsers.

Lees ook:

• Operatie Fortitude: het belangrijke leger uit WOII dat niet bestond
• ‘Collaboratie WO II: de zwartste bladzijde uit de geschiedenis’

De verovering van de Kanaaleilanden door de nazi’s

Alderney werd samen met de andere Kanaaleilanden, waaronder Guernsey en Jersey, in juni 1940 veroverd door de Duitsers. Omdat het bijzonder veel moeite zou kosten de kleine eilandengroep voor de Franse kust te verdedigen, had de Britse overheid ervoor gekozen alle militairen terug te trekken en een deel van de bevolking te evacueren.  

Op bevel van Adolf Hitler werden de eilanden hierop volgebouwd met vestingwerken om een eventuele Britse tegenaanval te kunnen afslaan. Daarvoor werden duizenden arbeiders naar het eiland verscheept en in verschillende kampen ondergebracht. Soms waren deze mensen vrijwilligers, maar ook concentratiekampgevangenen van het Europese vasteland, verslagen Sovjetmilitairen en gedeporteerde Joden werden ingezet. 

Het leven van de dwangarbeiders op het eiland was erbarmelijk. Het werk was loodzwaar en gevaarlijk, eten was er onvoldoende, ziektes tierden en de barakken waren koud en tochtig. Bovendien mishandelden de kampbewakers de gevangenen, geregeld met fatale gevolgen. 

Hoeveel doden zijn er gevallen op Alderney?

Na de oorlog concludeerden Britse onderzoekers dat er zeker 389 doden waren gevallen, maar uit nieuw archiefonderzoek, in opdracht van het Britse overheid, blijkt dat dat er zeker 641 moeten zijn geweest en misschien wel bijna het dubbele daarvan. Zeker 27 Nederlanders waren te werk gesteld op Alderney, zo bleek, van hen overleefden zeven dat niet.  

Na de oorlog werd geen van de Duitse bevelhebbers vervolgd voor de wandaden: de Britse regering droeg het dossier over aan de autoriteiten in Moskou omdat het merendeel van de slachtoffers uit de Sovjetunie afkomstig was geweest. Stalin, die zijn militairen het bevel had gegeven zich dood te vechten tegen de nazi’s, maakte er geen werk van.  

In editie 6/7 van KIJK Geschiedenis duiken we dieper in de Duitse jaren van de Kanaaleilanden, met onder meer aandacht voor de verhalen van Nederlanders en Belgen op de bezette eilandengroep.

Ben je geïnteresseerd in geschiedenis en wil je hier graag meer over lezen? Word dan abonnee van KIJK Geschiedenis!

Tekst: Lambert Teuwissen