Vloeibaar water ontdekt op Mars – en het is enorm veel

Tim Tomassen

13 augustus 2024 09:04

Mars in kleur

Amerikaanse wetenschappers zeggen dat er diep in de korst van Mars enorm veel vloeibaar water zit en dat er mogelijk ook leven te vinden is.

We kennen Mars als een stoffige en woestijnachtige planeet waar geen greintje vloeibaar water te vinden is. Maar dat was niet altijd zo. Riviergeulen en opgedroogde meren verraden dat onze rode buur een nat verleden heeft. Wetenschappers vermoeden dat Mars meer dan 3 miljard jaar geleden zijn dikke atmosfeer verloor waardoor veel van dat water naar de ruimte is verdwenen.

Het enige water dat is overgebleven, ligt nu opgeslagen in ijspakketten op de polen of als gas in de dunne atmosfeer die nog over is. Tenminste, dat was lange tijd de gedachte. Amerikaanse wetenschappers schrijven nu in het tijdschrift PNAS dat er diep in de Marskorst een grote hoeveelheid vloeibaar water zit.

Lees ook:

Marsbevingen

De onderzoekers baseren hun claim op data van NASA’s Marslander Insight, die heeft tussen 2018 en 2022 Marsbevingen gemeten. De samenstelling van de ondergrond heeft invloed op hoe seismische trillingen het meetstation bereiken. Aan de hand van die gegevens krijgen onderzoekers een beeld van de binnenkant van de planeet. Eerder deden ze zo de eerste waarnemingen van de Marskern.

Marslander Insight heeft vloeibaar water ontdekt dat meer dan 11,5 kilometer onder het oppervlak zit.
Marslander Insight heeft vloeibaar water ontdekt dat meer dan 11,5 kilometer onder het oppervlak zit. Beeld: James Tuttle Keane and Aaron Rodriquez, courtesy of Scripps Institute of Oceanography.

In deze studie focusten de onderzoekers zich op trillingen vanuit diep in de Marskorts, zo’n 11,5 tot 20 kilometer onder het oppervlak. Die gegevens voegden ze toe aan een wiskundig model dat is gebaseerd op gesteentefysica en dat ook wordt gebruikt om de binnenkant van de aarde in kaart te brengen. Daaruit bleek dat de meest waarschijnlijke verklaring voor de waargenomen trillingen is dat er water in het gesteente zit.

Dat zit dan niet in grote meren, maar in scheuren en kieren van stollingsgesteente (gestold magma). En dat is geen lullige hoeveelheid; de onderzoekers schatten dat als je al dat water naar de oppervlakte zou brengen, dat er een planeetbedekkende oceaan ontstaat die ergens tussen de 1 en 2 kilometer diep is.

Buitenaards leven?

Hoewel dit belangrijke informatie is voor iedereen die is geïnteresseerd in de evolutie en samenstelling van onze buurplaneet, is het voor toekomstige astronauten die naar Mars gaan vrij nutteloos. Het water zit veel te diep onder de grond om het te gebruiken.

Het zou wel een interessante plek zijn om te zoeken naar buitenaards leven, schrijven de onderzoekers. “Water is nodig voor leven zoals wij dat kennen. Ik zie niet in waarom dit ondergrondse waterreservoir geen leefbare omgeving zou kunnen zijn”, zegt Michael Manga, een van de auteurs. “Op aarde zou het in ieder geval kunnen – enorm diepe mijnen herbergen leven, net als de bodem van de oceaan. We hebben geen bewijs gevonden voor leven op Mars, maar we hebben op zijn minst een plek gevonden die, in theorie, leven zou moeten kunnen ondersteunen.”

‘We wisten al dat er water was’

Sharon Diamant, promovendus in de planetaire wetenschap aan de Universiteit Utrecht, vindt het een interessante studie. “Het is knap dat de auteurs deze resultaten konden vinden zonder echt op Mars te zijn geweest.”

Ze vervolgt: “Hoewel dit spannend nieuws is, wisten we al dat er vloeibaar water op Mars is. Met radardata van de Mars Express-missie hebben wetenschappers eerder al water gevonden onder ijslagen op de zuidpool van de planeet. Maar dit is zeker een leuke toevoeging, want dit is alleen maar meer bewijs dat er vloeibaar water is op meerdere plekken op Mars.”

Of er leven in het water zit, weet Diamant niet. “Er is zoveel meer nodig dan alleen water. Ik weet niet of die andere essentiële bestanddelen in de Marskorst zitten. Het zal lastig worden om dat uit te zoeken als we eenmaal op Mars zijn, een gat boren van 10 kilometer diep is bijna onmogelijk.”

Bronnen: PNAS, University of California via EurekAlert!

Beeld: ESA/DLR/FU Berlin/G. Michael, CC BY-SA 3.0 IGO

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!