VS willen minder afhankelijk zijn van GPS

André Kesseler

17 juni 2012 13:00

Het Amerikaanse leger werkt aan een nieuw, minder kwetsbaar positioneringssysteem.

In de ruimtevaartspecial van KIJK 7/2012 zegt TNO-directeur Bas Dunnebier: Space is the next battlefield! Ga alleen al na wat er gebeurt als je GPS platlegt. Dán moet je eens kijken hoe moderne oorlogvoering wordt gehinderd.”

Het Amerikaanse leger is zich al jaren bewust van de kwetsbaarheid van het Global Positioning System. Dat werd nog eens extra ingewreven toen China in 2007 bij wijze van proef met een raket een eigen (verouderde) satelliet aan gruzelementen schoot.

Gestoord GPS-signaal

Als een tegenstander zijn ‘pijlen’ op een paar GPS-satellieten zou richten, kan dat hele nare gevolgen voor het Amerikaanse leger hebben. Dat is namelijk nogal afhankelijk van het systeem: niet alleen om de positie van grondtroepen te bepalen, maar ook voor het besturen van onbemande vliegtuigen en het richten van bommen. (Overigens vult het Amerikaanse leger de GPS-gegevens aan met die van het minder nauwkeurige Inertial Navigation System, dat de positie bepaalt op basis van snelheid en richting.)

Er zijn meer bedreigingen voor GPS. Er zijn namelijk aanwijzingen dat recente crashes van twee onbemande vliegtuigen (een RQ-170 Sentinel in Iran en een Schiebel S-100 Camcopter in Zuid-Korea) werden veroorzaakt doordat Iran en Noord-Korea het GPS-signaal van de toestellen stoorden.

Flexibel systeem

Kortom: er zijn redenen tot zorg. En dus zet DARPA, het onderzoeksinstituut van het Amerikaanse leger, in op All Source Positioning and Navigation. ASPN bepaalt de positie niet op basis van één bron, maar op meerdere. Radiobakens bijvoorbeeld, waarbij de positie kan worden bepaald aan de hand van de afstand tot de zender. Maar het kan de positie ook vaststellen aan de hand van terreinkenmerken of zelfs met behulp van de sterren.

Als het aan DARPA ligt, kan het systeem straks de gegevens van heel uiteenlopende bronnen gebruiken en wordt het zo flexibel dat het gemakkelijk kan worden aangepast als er een nieuwe bij komt. Overigens blijft GPS ook in het nieuwe systeem een belangrijke rol spelen – maar als het wordt uitgeschakeld, kan het leger toch gewoon blijven functioneren.

Bronnen: Wired, DARPA

Beeld: Schiebel/Lockheed Martin/NASA