Laserbeelden onthullen een van de grootste Mayasteden ooit

Tim Tomassen

30 oktober 2024 11:10

Een piramide van de Mayastad Calakmul

Een piramide van de Mayastad Calakmul, die net als Valeriana in de Mexicaanse staat Campeche ligt. Beeld: PashiX/CC BY-SA 4.0.

In de dichtbegroeide Mexicaanse jungle ligt een eeuwenoude Mayastad waar ooit misschien wel 50.000 mensen leefden.

Onderzoekers hebben diep in de Mexicaanse jungle de overblijfselen van een van de grootst bekende Mayasteden gevonden. Het complex bevat ruim 6500 gebouwen, waaronder piramides, tempels, amfitheaters en een sportveld voor balspellen. In de hoogtijdagen, tussen 750 tot 850 jaar na Christus, leefden er naar schatting 30.000 tot 50.000 mensen.

De archeologen hebben de stad Valeriana gedoopt, naar een zoetwaterlagune in de buurt. In het wetenschappelijke tijdschrift Antiquity schrijven ze dat Valeriana de op een na grootste bekende Maya-nederzetting is. Alleen Calakmul dat zo’n 100 kilometer verderop ligt, is nog groter. Beide steden liggen in de Zuid-Mexicaanse staat Campeche.

Lees ook:

Laserbeelden

De Mayacultuur ontstond al rond 2000 voor Christus, maar bloeide pas echt op tussen 250 en 900 na Christus. Ruïnes van deze beschaving worden niet alleen in Mexico gevonden, maar ook in Guatemala en Honduras.

Vroeger trokken archeologen met machetes de jungle in om nieuwe Mayasteden te ontdekken. Maar veel delen van de jungle zijn zeer dicht bebost en daardoor moeilijk te verkennen. Onderzoekers kiezen er daarom tegenwoordig steeds vaker voor om ze van achter hun computer te zoeken op LiDAR-scans.

LiDAR maakt gebruik van instrumenten in luchtvaartuigen die laserpulsen op de grond afvuren. De tijd die de laser nodig heeft om terug te kaatsen, wordt gebruikt om gedetailleerde 3D-kaarten van de grond te maken. En op die kaarten ontdekten de archeologen pre-Spaanse structuren tussen de bomen die op normale luchtfoto’s niet te zien waren.

Een kaart van Valeriana, gemaakt met de LiDAR-data. Beeld: Luke Auld-Thomas et al/Cambridge University Press.

Google

Maar onderzoek met LiDAR is een dure onderneming en omdat archeologen niet kunnen garanderen dat ze een nieuwe ontdekking doen, is er weinig financiering voor. Luke Auld-Thomas, promovendus aan de Tulane Universiteit in New Orleans, zocht daarom uit of er eerder al eens beelden waren gemaakt van de jungle.

“Ik was al zo’n beetje op pagina 16 van zoekresultaten bij Google toen ik op een laserstudie stuitte van een Mexicaanse organisatie voor milieuonderzoek”, vertelt Auld-Thomas aan de BBC. In feite was Valeriana daardoor in 2013 al vastgelegd, maar nog niet herkend.

Valeriana is na Calakmul ook de Mayastad met de hoogste gebouwendichtheid. Volgens de onderzoekers toont dat aan dat Mayabeschavingen vaker in dichtbevolkte nederzettingen woonden dan meestal wordt aangenomen.

Doordat de stad diep in de dichtbeboste jungle ligt, heeft nog niemand een bezoek gebracht. Er zijn daarom nog geen foto’s van. Bovendien zal het grootste deel onder een dikke laag grond liggen.

Bronnen: Antiquity, BBC

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!